BROSCHKE MATTHIAS, kupiec, armator, były patron ulicy
| < Poprzednie | Następne > |
MATTHIAS BROSCHKE (Broszki, Broschki) (1751 Gdańsk – 9 XI 1806 Gdańsk), kupiec i armator. Od 12 I 1781 posiadał obywatelstwo Gdańska. Za młodu robotnik portowy (sztauer), po zajęciu przez Prusy w 1772 Nowego Portu i okolic Gdańska, oraz po zniesieniu na tym terenie praw gdańskich faworyzujących bogate rodziny kupieckie, dzięki zaprowadzonej swobodzie gospodarowania został właścicielem firmy Matthias Broschke. Firma zajmowała się handlem hurtowym drewnem i obsługą statków w Nowym Porcie i na redzie. Drewno sprowadzał z głębi Polski, przerabiał we własnych tartakach oraz składował na własnych placach. W 1805 był już właścicielem kilku dużych statków pełnomorskich (nabytych po 1793): barków „Succes” (420 łasztów pojemności), „Balance” (385 łasztów), „Satisfaction” (340 łasztów), „Industrie” (275 łasztów), galeoty „Die Veränderung” (275 łasztów) i brygu „Henriette” (180 łasztów). Obok zboża i drewna przewoziły one również inne towary, zarówno eksportowane, jak i importowane. Przed 1800 rokiem założył pierwszy w tej okolicy browar – przy późniejszej Weichselstraße 2 (ul. Starowiślna) – przeznaczony dla miejscowych klientów.
W celu ułatwienia dojazdu do portu w 1803 roku pokrył w części koszty budowy drogi bitej biegnącej od Bramy Oliwskiej do Nowego Portu. Odcinek sfinansowany przez Broschkego rozciągał się od Szańca Wapiennego (rejon stoczniowy przy obecnej ul. Jana z Kolna), następnie wzdłuż Wisły obecną ul. Władysława IV w Nowym Porcie, kończyła się przy obecnej ul. Oliwskiej. Na cześć fundatora droga otrzymała nazwę Broschkischerweg ( ul. Wiślna, zob. też Składy). Droga ułatwiała dojazd i transport towarów do nabrzeża portowego w rejonie ul. Szkolnej. Koszt prac oceniono na 12 600 talarów. Koszty budowy odcinka od Bramy Oliwskiej do Szańca pokryto z kasy miejskiej. Za przejazd tą drogą pobierał opłaty (następnie czynił to jego syn): trzy ówczesne grosze pruskie od jeźdźca; ten stan trwał do początku oblężenia Gdańska przez wojska napoleońskie w marcu 1807. Do tego czasu z 90 domów jakie liczył wówczas Nowy Port, 40 należało do niego. Od 1800 był także właścicielem kamienicy przy Langgasse 515 (ul. Długa 55).
Został pochowany 13 XI 1806 na nowym cmentarzu kościoła Zbawiciela przy ul. Brzegi (grobowiec nr 183). 26 XI 1806 jego żona Elisabeth (1749 – pogrzeb 9 VI 1816) przekazała prowadzenie firmy synowi Georgowi Andreasowi Broschke i zięciowi Ludwigowi Hundtowi.
Drugi z synów, Ludwig Albert (1783 – 30 X 1840 Ostróżek), od 13 I 1814 posiadający gdańskie obywatelstwo, był właścicielem browaru w Nowym Porcie przy ul. Starowiślnej (po 1860 Weichselstrassee 2), w roku 1818 odkupionego przez browarników Fischerów (zob. też browary). Za otrzymane pieniądze zakupił majątek z dworem w Ostróżku, gdzie prowadził małą przetwórnię płodów rolnych i kuźnię nad Radunią. Żonaty był z Johanną Augustą (1793 – 31 III 1834 ), pochowaną 3 IV 1834 w rodzinnym grobie na cmentarzu Zbawiciela. Zmarł bezdzietnie.
Trzeci z synów, Heinrich Wilhelm (1790 Gdańsk – 11 II 1847 Gdańsk), także od 13 I 1814 posiadający gdańskie obywatelstwo, prowadził firmę hurtowego handlu zbożem „Speicherhandlung Heinrich Wilhelm Broschke” w Nowym Porcie przy Neufahrwasser 53. W 1822 był współzałożycielem gdańskiej Korporacji Kupców, od 1838 do 1844 był członkiem Rady Miejskiej. Mieszkał przy Hafenstrasse 69/71 (ul. Bugaj 13/14). W 1828 żonaty był z Caroliną Henriettą Neumann (zm. przed 1847). Z nieznanych z imienia jego córek jedna zmarła w marcu 1821, druga w 1847 była zamężna, syn Heinrich Wilhelm (1824 Nowy Port – luty 1871) był kapitanem statków morskich, żonatym z Martą Louisą (1839 – 1861), pochodzący z tego związku Mathias (1859 – 1873) był ostatnim męskim przedstawicielem tej gałęzi rodziny, również pochowanym w grobowcu rodzinnym na nowym cmentarzu Zbawiciela.
