BRAMA OLIWSKA

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Brama Oliwska (u dołu z lewej) około 1735, widok Matthiasa Seutera (fragment); w prawo droga zaznaczona jako Olivische Thor, Brama św. Jakuba, kościół św. Jakuba i kościół św. Bartłomieja, nad bramą Szpital Miejski Lazaret przy Bramie Oliwskiej
Brama Oliwska i jej umocnienia, Matthaeus Deisch, 1761–1765
3 / Brama Oliwska w 1810, fragment mapy J. L. Belitskiego z 1822 ; u góry Grodzisko i nieistniejący zespół cmentarzy przy obecnej ul. 3 Maja z kościołem Bożego Ciała, na wprost Bramy Oliwskiej początek Alei Lipowej ( al. Zwycięstwa, zabudowa Fundacji Barbary Renner (w prawo), Szpital Miejski Lazaret przy Bramie Oliwskiej (w lewo), Brama św. Jakuba
Brama Oliwska, przekrój, 1873
Widok z Błędnika na niwelowane wały i umocnienia, 1919

BRAMA OLIWSKA, obecnie część Gdańska na granicy jednostek pomocniczych Aniołki i Śródmieście ( administracyjny podział). Nazwą nawiązuje do Bramy Oliwskiej (Olivaer Tor) istniejącej od 1656 w pasie zewnętrznych północno-zachodnich umocnień miejskich, z fosą i mostem nad nią. Rozebrana częściowo w latach 1898–1899 w czasie budowy wiaduktu kolejowego Błędnik; pozostałości na przedłużeniu obecnej ul. 3 Maja usunięto w 1919.

Zbudowana w formie dwóch kwadratowych baszt złączonych z dochodzącymi do niej wałami, między którymi znajdowały się dwuskrzydłowa brama dla pojazdów i bramka dla ruchu pieszego. Pełniła także funkcję rogatki miejskiej od strony Wrzeszcza. Wrota usunięto w końcu XIX wieku. W 1867 obok bramy zrobiono przepust w wale dla toru kolejowego linii kolejowej z Gdańska do Nowego Portu, od 1870 także do Sopotu. Przez bramę od 1873 biegła linia tramwaju konnego w kierunku Wrzeszcza, od 1896 zelektryfikowana ( tramwaje). W latach 70. XIX wieku (projekt z 1873) przebudowywana w celu poszerzenia drogi dla pojazdów i tramwaju. Baszty otrzymały wtedy okładzinę z żółtej cegły. Przed bramą rozpoczynały się: al. Lipowa z lat 1768–1770, prowadząca do Wrzeszcza ( al. Zwycięstwa), oraz dawna droga w kierunku Nowego Portu, biegnąca wzdłuż Wisły ( Wiślna). Centralne miejsce po dawnej bramie zajmuje obecnie wiadukt Błędnik.

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania