BIBLIOTEKA RADY MIEJSKIEJ GDAŃSKA

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Biblioteka Rady Miejskiej, połowa XVII wieku
Exlibris Biblioteki Rady Miejskiej, 1597
Nicolaus de Ausmo Supplementum Summae Pisanellae, XV wiek

BIBLIOTEKA RADY MIEJSKIEJ GDAŃSKA (Bibliotheca Senatus Gedanensis). Otwarta w 1596, fundatorem był Giovanni Bernardino Bonifacio d’Oria, który przekazał miastu księgozbiór liczący ponad tysiąc tomów z teologii, astrologii, historii, biblistyki, matematyki, medycyny, patrystyki, prawa, filozofii, literatury greckiej i rzymskiej oraz włoskiego renesansu, dzieła między innymi Platona, Arystotelesa, Cycerona, Horacego, Owidiusza, Seneki, św. Augustyna, św. Ambrożego, Erazma z Rotterdamu.

Zbiory umieszczono w dawnym klasztorze franciszkanów, dołączając do nich klasztorną bibliotekę. Od 1558 służyły nauczycielom i uczniom funkcjonującego tu gimnazjum ( Gimnazjum Akademickie). Pieczę nad biblioteką sprawowało Kolegium Szkolne, szczególne obowiązki spoczywały na jednym z jej członków – protobibliotekarzu, a zadania bibliotekarskie wypełniał z reguły profesor filozofii w gimnazjum. Do zadań protobibliotekarzy należało staranie o wzbogacanie zbiorów, pozyskiwanie ofiarodawców i materiałów bibliotecznych (rękopisów, druków, obrazów, rycin, map, numizmatów, instrumentów astronomicznych i matematycznych, eksponatów przyrodniczych), dbanie o kondycję finansową biblioteki, podejmowanie decyzji o zakupach i profilu zbiorów. Pierwszym protobibliotekarzem był Gabriel Schumann II (1595–1654), ławnik i rajca gdański (zob. Gabriel Schumann III). Pierwszym bibliotekarzem był Daniel Asaricus (około 1560–1606), prof. greki i języków orientalnych, który zaprowadził księgę inwentarzową (Index librorum) wykorzystywaną niemal do końca XVIII wieku.

Z 1686 pochodzi pierwszy opublikowany drukiem regulamin Leges Bibliothecae Senatus Gedanensis. Od 1597 biblioteka dysponowała własnym ekslibrisem, w XVII wieku otrzymała kolejne dwa, wszystkie wykonane techniką miedziorytniczą; jej zasoby w XVII i XVIII wieku powiększano dzięki legatom i darom oraz zakupom księgozbiorów po zmarłych patrycjuszach, profesorach i duchownych. Wśród ofiarodawców byli między innymi Bartholomäus Keckermann, Georg Seger, Lorenz Eichstädt, Johann Peter Titius, Gottfried Lengnich, Valentinus Schlieff, Michael Christoph Hanow.

Do zbiorów trafiały nie tylko druki (których liczba w XVIII wieku wzrosła do 26 tysięcy tomów), lecz także obrazy, portrety gdańskich osobistości, globusy, mapy, numizmaty, instrumenty astronomiczne, rzeźby w kamieniu i drewnie. Gromadzeniu towarzyszyło katalogowanie zbiorów. Adrian Engelke (1605–1661), ławnik i rajca gdański, protobibliotekarz, opracował ceniony katalog działowy Catalogus universalis Bibliothecae Senatus Gedanensis in suas classes distributus, Michael Christoph Hanow, prof. gimnazjum i bibliotekarz, przygotował katalog alfabetyczny (nieukończony) Catalogus alphabeticus universalis Bibliothecae Senatus Gedanensis. Wraz z likwidacją w 1817 Gimnazjum Akademickiego biblioteka została przemianowana na Bibliotekę Miejską. EK

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania