AUGUSTYŃSKI JAN, dyrektor Gimnazjum Polskiego, patron ulicy
| < Poprzednie | Następne > |
JAN AUGUSTYŃSKI (1 II 1878 Odporyszów, ówczesne województwo krakowskie – 13 VI 1943 Warszawa), dyrektor Gimnazjum Polskiego, działacz Polonii gdańskiej. Syn Wojciecha, powstańca styczniowego i Elżbiety z Pytków. Ukończył gimnazjum w Tarnowie, w latach 1898–1900 studiował prawo na uniwersytecie w Krakowie, następnie filologię klasyczną na uniwersytecie we Lwowie. Od roku 1905 nauczyciel w gimnazjum we Lwowie i Sanoku, od 1 VI 1911 z tytułem c. k. profesora, podczas I wojny światowej organizator szkolnictwa polskiego w Czechach i w Salzburgu (Austria), współpracował z Komitetem Pomocy Ofiar Wojny, w listopadzie 1918 uczestniczył w rozbrajaniu wojsk austriackich. Od 1920 dyrektor Państwowego Gimnazjum im. Bolesława Krzywoustego w Nakle, od 1923 Państwowego Gimnazjum i Liceum Klasycznego im. Bolesława Chrobrego w Grudziądzu.
Od 1 IX 1925 do wybuchu II wojny światowej dyrektor Gimnazjum Polskiego. Przyczynił się do jego dynamicznego rozwoju, kładł nacisk na dobór kadry pedagogicznej, wszechstronne nauczanie, wychowywanie młodzieży w duchu patriotycznym. Dokonał rozbudowy gmachu, przekształcając budynek dawnych koszarów wojskowych w nowoczesny obiekt edukacyjny z doskonale wyposażonymi gabinetami i laboratoriami. W 1938 z jego inspiracji w reprezentacyjnej auli szkolnej wykonano patriotyczny fresk, zatytułowany „Niebo Polskie”.
Jako przewodniczący Komisji Szkolno-Oświatowej i wiceprezes Zarządu Gdańskiej Macierzy Szkolnej kierował organizacją polskiego szkolnictwa w Gdańsku ( polskie szkoły senackie i prywatne). Był między innymi członkiem Zarządu Głównego Związku Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku (WMG), wiceprzewodniczącym gdańskiego oddziału Ligi Morskiej i Kolonialnej, delegatem Obwodu Morskiego na miasto Gdańsk.
Tuż przed wybuchem II wojny światowej wyjechał z Gdańska do Katowic na pogrzeb brata Władysława. Mimo informacji, że figuruje na liście osób poszukiwanych przez Gestapo przyjechał do Gdyni, by wypłacić pensje nauczycielom. Zamieszkał u młodszego syna Witolda w Warszawie, do śmierci biorąc udział w tajnym nauczaniu.
Od 30 VI 1906 żonaty ze Stefanią z domu Nalepa, działaczką Towarzystwa Polek w WMG, ojciec Jerzego Augustyńskiego i Witolda.
Zmarł nagle, pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. Od 5 XI 1957 patron ulicy, przy której stoi dawny gmach Gimnazjum Polskiego (do 1945 Am Weißen Turm, od 1945 Białowieska), od roku 1957 jego imię nosiło Technikum Mechaniczno-Elektryczne z siedzibę w tym gmachu ( Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego nr 1 w Gdańsku).
