APOTEOZA GDAŃSKA

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Apoteoza Gdańska Isaaka van den Blocka, 1608
Panorama Gdańska z ręką Opatrzności czuwającej nad Ratuszem, Apoteoza Gdańska, detal

„APOTEOZA GDAŃSKA” (zwana również Apoteozą łączności Gdańska z Polską lub Apoteozą handlu gdańskiego), owalny obraz Isaaka van den Blocka z 1608 roku, stanowiący centralną część dekoracyjnego plafonu w Wielkiej Sali Rady Ratusza Głównego Miasta. Jedno z najbardziej znanych dzieł sztuki nowożytnego Gdańska. Przedstawia idealistyczną wizję Gdańska jako miasta doskonałego, wybranego przez Boga, który gwarantuje mu pomyślny rozwój i dobrobyt, czyniąc to za pośrednictwem Rady Miejskiej (symbolicznie przedstawionej w postaci łuku triumfalnego rozpiętego między ziemią, morzem a niebem).

Na szczycie wiernie oddano panoramę Gdańska; z chmur wyłania się ręka Boża, która w geście opieki obejmuje wieżę ratusza. Ponad przedstawieniem umieszczono hebrajski napis oznaczający Jahwe. Niżej znajduje się łacińska sentencja mówiąca o tym, że miasto znajduje się pod skrzydłami Boskiej opieki. Tęcza rozumiana jest tu jako znak przymierza pomiędzy Bogiem a ziemią, ponad nią napis Coelesti iungimur arcu (Złączeni niebiańskim łukiem). W świetle arkady ukazano aleję wiodącą ku morzu, wyobrażenie raju, złożoną z dwóch rzędów drzew o symetrycznych konarach i uwypuklonych korzeniach; między drzewami widnieje fontanna. Poniżej symbolicznie przedstawiono Wisłę, płynącą zakolem od gór aż do Morza Bałtyckiego, na rzece przedstawiono liczne statki transportujące towary z głębi Rzeczypospolitej do Gdańska, skąd trafiały na okrętach do innych portów europejskich.

Dominantę dolnej strefy stanowi wyobrażenie Dworu Artusa, z elewacją, którą otrzymał w roku 1552. Na tle Dworu Artusa ukazano sceny z życia codziennego Gdańska w początkach XVII wieku. Wśród mieszkańców miasta w rodzimych strojach i przyjezdnych prowadzących handlowe pertraktacje odnaleźć można rzymskiego boga handlu Merkurego, który jest gwarantem udanych transakcji. Nieco wyżej znajduje się wymowna scena: gdański kupiec podający dłoń polskiemu szlachcicowi na znak porozumienia. W tle artysta ukazał mieszczki w bogatych, paradnych strojach, handlarzy ulicznych prezentujących swoje towary, muzykantów oraz wypoczywających wiślanych flisaków. W przeciwieństwie do dominującej, ideowej górnej partii obrazu dolna ukazuje realną przestrzeń miejską, stając się cennym źródłem wiedzy na temat życia miejskiego Gdańska tamtych czasów. KP

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania