ŻAWROCKI OSKAR, pedagog, działacz harcerski i społeczny

Z Encyklopedia Gdańska
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
Linia 3: Linia 3:
 
W końcu 1936 z rozkazu Naczelnictwa ZHP skierowany został do Gdańska, zachowując funkcję kierownika wydziału drużyn w Głównej Kwaterze ZHP w Warszawie. W Gdańsku zatrudniony został w [[KOMISARIAT GENERALNY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W II WMG | Komisariacie Generalnym Rzeczypospolitej Polskiej w II WMG]] w charakterze instruktora do spraw harcerstwa i wychowania fizycznego. Od 1937 zastępca komendanta Chorągwi Gdańskiej (zob. [[HARCERSTWO | harcerstwo]]) i kierownik Wydziału Programowo-Szkoleniowego. Był między innymi odpowiedzialny za szkolenie wojskowe gdańskich harcerzy. Od 1937 także współpracownik II Oddziału Sztabu Głównego Wojska Polskiego, zaprzysiężony w Warszawie, przeszedł przeszkolenie w Puszczy Kampinoskiej, utworzył w grudniu 1937 w Gdańsku tajne Harcerskie Oddziały Bojowe i był ich dowódcą. Organizował ćwiczenia wojskowe gdańskich harcerzy i prowadził w Chowańcu, Rozłuczu i Solcu Kujawskim letnie obozy szkoleniowe w zakresie dywersji. W marcu 1939 obecny był w Gdyni na tajnej odprawie dowódców oddziałów dywersyjnych z Gdańska, 10 VI 1939 mianowany komendantem Pogotowia Wojennego Harcerzy (PWH) w Gdańsku. Pod koniec sierpnia 1939 ewakuował członków PWH z Gdańska do Gdyni. Jako podporucznik rezerwy brał ze swoim oddziałem PHW udział w obronie Gdyni, następnie Kępy Oksywskiej jako adiutant pułkownika Stanisława Dąbka. Ranny, wzięty do niewoli, przebywał w oflagu w Murnau, następnie kierował referatem wychowania fizycznego II Korpusu generała Andersa.<br/><br/>
 
W końcu 1936 z rozkazu Naczelnictwa ZHP skierowany został do Gdańska, zachowując funkcję kierownika wydziału drużyn w Głównej Kwaterze ZHP w Warszawie. W Gdańsku zatrudniony został w [[KOMISARIAT GENERALNY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W II WMG | Komisariacie Generalnym Rzeczypospolitej Polskiej w II WMG]] w charakterze instruktora do spraw harcerstwa i wychowania fizycznego. Od 1937 zastępca komendanta Chorągwi Gdańskiej (zob. [[HARCERSTWO | harcerstwo]]) i kierownik Wydziału Programowo-Szkoleniowego. Był między innymi odpowiedzialny za szkolenie wojskowe gdańskich harcerzy. Od 1937 także współpracownik II Oddziału Sztabu Głównego Wojska Polskiego, zaprzysiężony w Warszawie, przeszedł przeszkolenie w Puszczy Kampinoskiej, utworzył w grudniu 1937 w Gdańsku tajne Harcerskie Oddziały Bojowe i był ich dowódcą. Organizował ćwiczenia wojskowe gdańskich harcerzy i prowadził w Chowańcu, Rozłuczu i Solcu Kujawskim letnie obozy szkoleniowe w zakresie dywersji. W marcu 1939 obecny był w Gdyni na tajnej odprawie dowódców oddziałów dywersyjnych z Gdańska, 10 VI 1939 mianowany komendantem Pogotowia Wojennego Harcerzy (PWH) w Gdańsku. Pod koniec sierpnia 1939 ewakuował członków PWH z Gdańska do Gdyni. Jako podporucznik rezerwy brał ze swoim oddziałem PHW udział w obronie Gdyni, następnie Kępy Oksywskiej jako adiutant pułkownika Stanisława Dąbka. Ranny, wzięty do niewoli, przebywał w oflagu w Murnau, następnie kierował referatem wychowania fizycznego II Korpusu generała Andersa.<br/><br/>
 
Do Gdańska wrócił w końcu 1945. Pracownik Kuratorium Okręgu Szkolnego Gdańskiego (1945–1946 wizytator, następnie naczelnik Wydziału Wychowania Fizycznego), potem kierownik sekcji Wychowania Fizycznego WODKO. W latach 1946–1971 (do przejścia na emeryturę) związany zawodowo z Akademią Lekarską i Akademią Medyczną w Gdańsku ([[GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY | Gdański Uniwersytet Medyczny]]) jako organizator (październik 1946) i kierownik Studium Wychowania Fizycznego, od 1966 doktor. Po reaktywowaniu ZHP w grudniu 1956 został wiceprzewodniczącym Naczelnej Rady Harcerskiej, ustąpił z tej funkcji w marcu 1958, sprzeciwiając się upolitycznieniu ZHP. Był wiceprzewodniczącym Państwowej Rady Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego, od 1958 członkiem Głównego Komitetu Kultury Fizycznej. Był założycielem i prezesem oddziału gdańskiego Polskiego Towarzystwa Naukowego Kultury Fizycznej. <br/><br/>
 
Do Gdańska wrócił w końcu 1945. Pracownik Kuratorium Okręgu Szkolnego Gdańskiego (1945–1946 wizytator, następnie naczelnik Wydziału Wychowania Fizycznego), potem kierownik sekcji Wychowania Fizycznego WODKO. W latach 1946–1971 (do przejścia na emeryturę) związany zawodowo z Akademią Lekarską i Akademią Medyczną w Gdańsku ([[GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY | Gdański Uniwersytet Medyczny]]) jako organizator (październik 1946) i kierownik Studium Wychowania Fizycznego, od 1966 doktor. Po reaktywowaniu ZHP w grudniu 1956 został wiceprzewodniczącym Naczelnej Rady Harcerskiej, ustąpił z tej funkcji w marcu 1958, sprzeciwiając się upolitycznieniu ZHP. Był wiceprzewodniczącym Państwowej Rady Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego, od 1958 członkiem Głównego Komitetu Kultury Fizycznej. Był założycielem i prezesem oddziału gdańskiego Polskiego Towarzystwa Naukowego Kultury Fizycznej. <br/><br/>
Odznaczony między innymi Srebrnym Krzyżem Zasługi (1931), Krzyżem Niepodległości (1933), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotą Odznaką „Zasłużonego Działacza Kultury Fizycznej”, odznaką „Za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia” (1972), harcerską odznaką „Za Zasługę” (1924).<br/><br/>  
+
Odznaczony między innymi Srebrnym Krzyżem Zasługi (1931), Krzyżem Niepodległości (1933), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem 30-lecia Akademii Medycznej w Gdańsku (1975), Medalem 25-lecia Kultury Fizycznej w Gdańsku (1975), Złotą Odznaką „Zasłużonego Działacza Kultury Fizycznej”, odznaką „Za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia” (1972), harcerską odznaką „Za Zasługę” (1924).<br/><br/>  
 
Od 1924 żonaty był z Jadwigą z domu Filipkowską (1902–1992), między innymi od 1937 do 1939 komendantką Gdańskiej Chorągwi Harcerek, po wojnie bibliotekarką w [[POLSKA AKADEMIA NAUK BIBLIOTEKA GDAŃSKA | Bibliotece Gdańskiej PAN]]. Ojciec Marii Danuty, żony [[ŻYDOWO MARIUSZ MACIEJ | Mariusza Żydowo]], lekarza stomatologa, Teresy po mężu Wrzołek, profesora Akademii Medycznej w Gdańsku, Lidii, nauczycielki wychowania fizycznego i lektorki Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, oraz Krystyny po mężu Czerniewskiej, lekarza mikrobiologa. Pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Sopocie. {{author: IH}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]
 
Od 1924 żonaty był z Jadwigą z domu Filipkowską (1902–1992), między innymi od 1937 do 1939 komendantką Gdańskiej Chorągwi Harcerek, po wojnie bibliotekarką w [[POLSKA AKADEMIA NAUK BIBLIOTEKA GDAŃSKA | Bibliotece Gdańskiej PAN]]. Ojciec Marii Danuty, żony [[ŻYDOWO MARIUSZ MACIEJ | Mariusza Żydowo]], lekarza stomatologa, Teresy po mężu Wrzołek, profesora Akademii Medycznej w Gdańsku, Lidii, nauczycielki wychowania fizycznego i lektorki Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, oraz Krystyny po mężu Czerniewskiej, lekarza mikrobiologa. Pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Sopocie. {{author: IH}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]

Wersja z 09:26, 14 maj 2022

OSKAR ŻAWROCKI (15 IV 1901 Oradówka kolo Humania, Ukraina – 12 XI 1988 Gdańsk), pedagog, działacz harcerski i społeczny. Syn właścicieli majątku Henryka i Marii z Neumanów, młodszy brat Walentyny, Jana i Oskara. Od 14. roku życia był sierotą. W Humaniu ukończył rosyjską szkołę podstawową. Od 1917 pracował w biurze, uczył się na polskich prywatnych kompletach. Za namową Aleksandra Kamińskiego wstąpił do harcerstwa, w 1919 został komendantem hufca w Humaniu. Wydelegowany w tym samym roku przez władze harcerskie podjął pracę w Zakładach Rady Głównej Opiekuńczej w Pruszkowie, był członkiem komendy Warszawskiej Chorągwi Męskiej i komendantem hufca w Pruszkowie (1921–1925). Podczas wojny polsko-rosyjskiej zorganizował w lipcu 1920 ochotniczy pluton harcerski, dowodził nim w bitwie warszawskiej, następnie walczył w składzie 221. pp i 33. pułku piechoty. W 1921 zdemobilizowany, pracował jako wychowawca i kierownik bursy w Pruszkowie oraz jako nauczyciel wychowania fizycznego w miejscowym Gimnazjum im. Tomasza Zana. W latach 1921–1924 uczył się i zdał maturę w gimnazjum im. Księcia Józefa Poniatowskiego w Warszawie. Studiował przez rok na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, ukończył dwuletni kurs w Państwowym Instytucie Wychowania Fizycznego w Poznaniu. Od 1927 do 1928 odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Ostrowie-Komorowie. Od 1928 do 1936 był nauczycielem w Gimnazjum i Liceum im. Sułkowskich w Rydzynie, jednocześnie studiując. W 1932 absolwent Studium Wychowania Fizycznego uniwersytetu w Poznaniu (promotor pracy magisterskiej: prof. Piasecki). W 1936 został członkiem Komisji Przysposobienia Wojskowego Harcerzy przy Naczelnictwie ZHP w Warszawie.

W końcu 1936 z rozkazu Naczelnictwa ZHP skierowany został do Gdańska, zachowując funkcję kierownika wydziału drużyn w Głównej Kwaterze ZHP w Warszawie. W Gdańsku zatrudniony został w Komisariacie Generalnym Rzeczypospolitej Polskiej w II WMG w charakterze instruktora do spraw harcerstwa i wychowania fizycznego. Od 1937 zastępca komendanta Chorągwi Gdańskiej (zob. harcerstwo) i kierownik Wydziału Programowo-Szkoleniowego. Był między innymi odpowiedzialny za szkolenie wojskowe gdańskich harcerzy. Od 1937 także współpracownik II Oddziału Sztabu Głównego Wojska Polskiego, zaprzysiężony w Warszawie, przeszedł przeszkolenie w Puszczy Kampinoskiej, utworzył w grudniu 1937 w Gdańsku tajne Harcerskie Oddziały Bojowe i był ich dowódcą. Organizował ćwiczenia wojskowe gdańskich harcerzy i prowadził w Chowańcu, Rozłuczu i Solcu Kujawskim letnie obozy szkoleniowe w zakresie dywersji. W marcu 1939 obecny był w Gdyni na tajnej odprawie dowódców oddziałów dywersyjnych z Gdańska, 10 VI 1939 mianowany komendantem Pogotowia Wojennego Harcerzy (PWH) w Gdańsku. Pod koniec sierpnia 1939 ewakuował członków PWH z Gdańska do Gdyni. Jako podporucznik rezerwy brał ze swoim oddziałem PHW udział w obronie Gdyni, następnie Kępy Oksywskiej jako adiutant pułkownika Stanisława Dąbka. Ranny, wzięty do niewoli, przebywał w oflagu w Murnau, następnie kierował referatem wychowania fizycznego II Korpusu generała Andersa.

Do Gdańska wrócił w końcu 1945. Pracownik Kuratorium Okręgu Szkolnego Gdańskiego (1945–1946 wizytator, następnie naczelnik Wydziału Wychowania Fizycznego), potem kierownik sekcji Wychowania Fizycznego WODKO. W latach 1946–1971 (do przejścia na emeryturę) związany zawodowo z Akademią Lekarską i Akademią Medyczną w Gdańsku ( Gdański Uniwersytet Medyczny) jako organizator (październik 1946) i kierownik Studium Wychowania Fizycznego, od 1966 doktor. Po reaktywowaniu ZHP w grudniu 1956 został wiceprzewodniczącym Naczelnej Rady Harcerskiej, ustąpił z tej funkcji w marcu 1958, sprzeciwiając się upolitycznieniu ZHP. Był wiceprzewodniczącym Państwowej Rady Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego, od 1958 członkiem Głównego Komitetu Kultury Fizycznej. Był założycielem i prezesem oddziału gdańskiego Polskiego Towarzystwa Naukowego Kultury Fizycznej.

Odznaczony między innymi Srebrnym Krzyżem Zasługi (1931), Krzyżem Niepodległości (1933), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem 30-lecia Akademii Medycznej w Gdańsku (1975), Medalem 25-lecia Kultury Fizycznej w Gdańsku (1975), Złotą Odznaką „Zasłużonego Działacza Kultury Fizycznej”, odznaką „Za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia” (1972), harcerską odznaką „Za Zasługę” (1924).

Od 1924 żonaty był z Jadwigą z domu Filipkowską (1902–1992), między innymi od 1937 do 1939 komendantką Gdańskiej Chorągwi Harcerek, po wojnie bibliotekarką w Bibliotece Gdańskiej PAN. Ojciec Marii Danuty, żony Mariusza Żydowo, lekarza stomatologa, Teresy po mężu Wrzołek, profesora Akademii Medycznej w Gdańsku, Lidii, nauczycielki wychowania fizycznego i lektorki Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, oraz Krystyny po mężu Czerniewskiej, lekarza mikrobiologa. Pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Sopocie. IH

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania