BRAMA ŻABIA
| < Poprzednie | Następne > |
BRAMA ŻABIA (Fischertor, Brama Rybacka), lądowa, w południowym ciągu murów obronnych Głównego Miasta, zamykająca od południa Mälzergasse (ul. Słodowników) i chroniąca drogę ze Starego Przedmieścia (obecnie ul. Żabi Kruk). W źródłach pisanych od roku 1357. Początkowo furta w murze, konieczność rozbudowy spowodowało powstanie drugiego niskiego muru obronnego w 4. ćwierci XIV wieku (po 1379). Powstał niewielki (około 8,5 × 6,8 m) jedno- lub dwukondygnacyjny murowany budynek bramny o zaokrąglonym przejeździe (prześwit około 2,8 m), wysunięty nieco przed lico muru wysokiego. Nakryty był wysokim, czterospadowym dachem. Z murem niskim, w którym znajdowała się brama zewnętrzna, połączony krótkimi prostopadłymi odcinkami murów z niewielkimi furtami. Charakterystyczna była mała szerokość międzymurza przed bramą, wynosząca około 3 m. Podczas rozbudowy w 2. ćwierci XV wieku dodano flankujące bramę zewnętrzną 2 zaokrąglone baszty (około 7 × 6 m), połączone przesklepionym przejazdem, z szerokimi działobitniami, przystosowane do broni palnej. Nad fosą znajdował się most zwodzony.
Po utracie znaczenia militarnego w XVI wieku zaadaptowana na mieszkania, z biegiem czasu wtopiła się w sąsiednią zabudowę. Konieczność poprawy warunków komunikacyjnych spowodowała, że w roku 1819 rozebrano wewnętrzną część, w latach 1827–1828 zewnętrzną.
W miejscu przedbramia, po wschodniej jej stronie (Mälzergasse 7, przy skrzyżowaniu z Vorstädtischer Graben (Podwalem Przedmiejskim)) do 1867 działała miejska placówka straży pożarnej, w 1869 przejęta przez władze wojskowe, które zbudowały tu kasyno (Mälzergasse nr 7-8). W okresie II Wolnego Miasta Gdańska własność Senatu, wydzierżawiane na potrzeby dalej działającego kasyna (w 1931 Kasyno Weinhandler, prowadzone przez Kurta Kesslera) i na potrzeby kantorów różnych firm. Zniszczenia w 1945 odsłoniły fragment murów przyziemia zachodniej baszty flankującej bramę zewnętrzną oraz relikty fragmentu bramy właściwej (wewnętrznej), te ostatnie rozebrano. Zachowany fragment baszty przedbramia widoczny jest w zachodniej pierzei ul. Słodowników wraz z fragmentem muru niskiego.
