Szpital Miejski we Wrzeszczu, lata 30. XX wieku
SZPITAL MIEJSKI WE WRZESZCZU (Städtisches Krankenhaus Danzig-Langfuhr), Delbrück Allee 7 (ul. Dębinki). Powstał z połączenia oddziału wewnętrznego lazaretu przy Bramie Oliwskiej i oddziału chirurgicznego lazaretu przy Sandgrube. Decyzja władz Gdańska o jego budowie (kosztem 3 mln marek) przy ówczesnej Eichenaalle (ul. Dębinki) zapadła 3 X 1899, plan budowy zatwierdzono w 1907 roku; szpital powstał na zakupionej przez miasto od rodziny Uphagenów działce o powierzchni 157 572 m², powiększonej w 1901 o teren nabyty za 200 tysięcy marek od właściciela cegielni Maxa Hartmanna (1861–1919) i kolejną działkę nabytą w 1905; otwarty 19 IV 1911. Do 1914 roku, według projektu miejskiego radcy budowlanego Karla Franza Fehlhabera (1854–1937), powstał zbudowany przez firmę Hermanna Prochnowa główny kompleks budynków przy Eichenallee i Feldstraße (ul. Smoluchowskiego). Do 1914 dysponował ogółem 496 łóżkami; koszty budowy wyniosły 5 211 550 marek. Instytucjonalnie podzielony na oddziały chirurgiczny (budynki 4-7; ordynator, 6 asystentów) i wewnętrzny (budynki 8-14; ordynator i 5 asystentów). Zarząd składał się z dyrektora, 2 inspektorów, szefa obsługi technicznej, sekretarza, 5 urzędników biura. 1 X 1912 otwarto szkołę pielęgniarską. Chorych podzielono według zamożności na klasę I (w salach z 1 łóżkiem), II (w salach z 2–3 łóżkami) i III (w salach do 26 łóżek), z podziałem na chorych z Gdańska i spoza miasta, płacących w 1914 roku dziennie od 1,5 (dzieci z Gdańska III klasy) do 13,50 marek (dorośli spoza Gdańska I klasy). Były osobne opłaty za pielęgniarską opiekę nocną, kąpiele lecznicze, wodę mineralną oraz ustalono urzędowo honoraria dla ordynatorów za zabiegi operacyjne. W roku 1921 otwarto oddział dermatologiczny i psychiatryczny w osobnych pawilonach (łącznie 70 łóżek). Pracownia rentgenowska w 1927 zyskała budynek, rozbudowano oddział pediatryczny (100 łóżek), powstały oddziały: chirurgiczny (ordynator, 5 asystentów, wolontariusz, 4 praktykantów), internistyczny (ordynator, 5 asystentów, wolontariusz, 4 praktykantów), dermatologiczny (ordynator, 3 asystentów, wolontariusz, praktykant), psychiatryczny (ordynator, asystent), instytut patologii (asystent, praktykant), oddział rentgenodiagnostyki (ordynator, wolontariusz), laboratorium i apteka. W 1927 roku szpital dysponował łącznie 1050 łóżkami, dziennie około 925 chorych, opiekę sprawowały nadal diakonisy (przełożona, 79 sióstr, 60 uczennic) oraz pracownicy świeccy (wyższy pielęgniarz i 38 pielęgniarzy, wyższa pielęgniarka i 19 pielęgniarek, łaziebny, masażysta). W 1935, korzystając z bazy łóżkowej szpitala, zorganizowano Akademię Medycyny Praktycznej, przemianowaną w 1940 na Akademię Medyczną w Gdańsku (Medizinische Akademie zu Danzig). Jako szpital miejski działał do marca 1945 roku. ASZ
Ordynatorzy Szpitala Miejskiego przy Delbrückallee 7 (ul. Dębinki)
w latach 1911–1945
| Klinika Ogólna – interna
|
1911–1928 prof. dr Adolf Walenberg (1862–1949)
|
| 1928–1935 prof. dr Victor Reis (1889 – po 1945)
|
| 1935–1945 prof. dr Hans Bohn (1896 – po 1945)
|
| Klinika Chirurgii
|
1911–1924 prof. dr Arthur Barth
|
| 1924–1945 prof. dr Hermann Klose (1879–1968)
|
| Klinika Psychiatryczna
|
1931–1945 prof. dr Franz Kaufmann (1888 – po 1945)
|
| Klinika Pediatryczna
|
1929–1938 prof. dr Alfred Adam (1888 – po 1945)
|
| 1938–1945 prof. dr Hugo Meyer (1893 – po 1945)
|
| Klinika Okulistyki
|
1933–1945 doc. dr Rudolh Helmbold (1869 – po 1945)
|
| Klinika Laryngologii
|
1930–1937 prof. dr Adolf Schulz (1872 – po 1945)
|
| 1937–1945 prof. dr Herbert Schmidt (1892 – po 1945)
|
Klinika Dermatologii
przy Sandgrube 9/15
(ul. Rogaczewskiego)
|
1921–1945 prof. dr Otto Nast (1885 – po 1945)
|
| Klinika Ortopedii
|
1933–1938 prof. dr Alfred Schulz
|
| 1939 dr Karl Göritz
|
| 1942 dr Gustav Fröhnel
|
| Instytut Anatomii
|
1940–1945 prof. dr Rudolf Spanner (1895–1960)
|
| Instytut Radiologii
|
1927–1935 dr Arnold Bernstein
|
| 1939–1945 prof. dr Hermann Albrecht (1897– po 1945)
|
| Instytut Patologii
|
1912–1927 prof. dr Hermann Stahr (1867 – po 1927)
|
| 1934–1936 prof. dr Walter Büngeler (1900 – po 1945)
|
| 1936–1939 prof. dr Friedricfh Feyrter (1895 – po 1945)
|
| 1939–1945 prof. dr August Terbrüggen (? – po 1945)
|
| Instytut Higieny
|
1927–1945 prof. dr Gerhard Wagner (1879 – po 1945)
|
| MrGl
|
Pacjenci Szpitala Miejskiego przy Delbrückallee 7 (ul. Dębinki) w latach 1911–1914 – ruch chorych
| Rok
|
Stan na 1 kwietnia
|
Przyjęci w ciągu roku
|
Wypisani w ciągu roku
|
Zmarli w ciągu roku
|
Stan na 31 marca
|
| 1911
|
395
|
6493
|
5836
|
536
|
516
|
| 1912
|
516
|
6623
|
6097
|
583
|
459
|
| 1913
|
459
|
6600
|
5961
|
533
|
565
|
| 1914
|
565
|
7922
|
6841
|
783
|
863
|
| MrGl
|
Liczba chorych Szpitala Miejskiego przy Delbrückallee 7 (ul. Dębinki) w latach 1914–1919
| Rok
|
Pacjenci cywilni
|
Pacjenci wojskowi
|
Ogółem
|
| 1914
|
6107
|
1815
|
7922
|
| 1915
|
6620
|
2374
|
8994
|
| 1916
|
6045
|
2374
|
8419
|
| 1917
|
6536
|
2445
|
8981
|
| 1918
|
7332
|
3392
|
10 724
|
| 1919
|
7108
|
161
|
7269
|
| MrGl
|
Pacjenci Szpitala Miejskiego przy Delbrückallee 7 (ul. Dębinki) w latach 1924–1935 – ruch chorych
| Rok
|
Stan na 31 stycznia
|
Przyjęci w ciągu roku
|
Wypisani w ciągu roku
|
Zmarli w ciągu roku
|
Stan na 31 grudnia
|
| 1924
|
849
|
8496
|
7819
|
733
|
793
|
| 1929
|
822
|
10 228
|
9274
|
949
|
827
|
| 1930
|
827
|
10 489
|
9547
|
938
|
831
|
| 1931
|
831
|
9352
|
8597
|
848
|
738
|
| 1932
|
738
|
8077
|
7180
|
819
|
816
|
| 1933
|
816
|
9284
|
8481
|
829
|
790
|
| 1934
|
790
|
10 452
|
9453
|
979
|
810
|
| 1935
|
810
|
10 247
|
9450
|
976
|
631
|
| MrGl
|
