NONNENHOF, enklawa przy kościele św. Brygidy
| < Poprzednie | Następne > |
NONNENHOF. Obszar między ob. ul. Brygidki (do 1945 Nonnenhof), Mniszki (do 1945 Nonnen- gasse), do Profesorskiej (do 1945 dochodziła do niej nieistniejąca ob. ul. Kleine Nonnengasse, teraz parking przy q kośc. św. Brygidy), zagospodarowany od końca XIV w. wraz z rozwojem posiadłości klasztoru q brygidek. Pierwotnie należał do q Osieka, od poł. XV w. do q Starego Miasta. Jako własność klaszt. wyłączony spod jurysdykcji miejskiej, sprawował ją powoływany przez klasztor sołtys, który wraz z 2 ławnikami i sekretarzem stanowił także organ sądowy (Gericht und gehegtes Ding der geistlichen Jurisdiktion, ew. Officium monasterii o. S. Brigitten in veteri civitate, ew. Closterkirche Amt). Kompetencje sądu dotyczyły drobnych spraw karnych, policyjno-porządkowych i umów cywilnych mieszkańców. Wilkierz dla mieszkańców wydawały władze klaszt. Od przeł. XV i XVI w. miejsce osiedlania się rzemieślników-chałupników, niewnoszących opłat do kasy miejskiej, a których konkurencję władze Gd. starały się ograniczyć. Swobodne funkcjonowanie rzemiosła w Nonnenhof potwierdził 1636 król pol. Władysław IV. Kwestia powracała podczas sporów Gd. z zakonami o ograniczenie konkurencji klasztornych jurydyk (np. 1661–62, 1754–68). W 1770 w Nonnenhof właściwym było 67 domów zamieszkanych przez 180 osób dorosłych, głównie wyrobników, czeladników, służbę i tylko nielicznych rzemieślników (piekarz, krawiec, perukarz, ślusarz, konwisarz). Enklawa klaszt. istniała do chwili jego kasaty, 1817 prus. komisja sprzedała zabudowania.
