PIENIĄDZ ZASTĘPCZY
< Poprzednie | Następne > |
PIENIĄDZ ZASTĘPCZY, emitowany w postaci bonów i monet podczas kryzysów gospodarczych, gdy znikał pieniądz pełnowartościowy, a w rozliczeniach brakowało drobnej monety. W Gdańsku sytuacja taka miała miejsce w okresie I wojny światowej, kiedy remitentami były Rada Miejska (emisja bonów w latach 1914, 1916, 1918 i 1919), miejskie instytucje (q Dworzec Główny, obóz jeńców wojennych na Przeróbce (q obozy jenieckie w Gdańsku)), instytucje prywatne (np. kantor kupiecki braci Freymann). Po powołaniu q II Wolnego Miasta Gdańska wydawano banknoty nominowane w markach, o coraz wyższych wartościach. W związku z brakiem pieniądza bony wydały w roku 1923 Krajowy Bank Rolny, Gdański Bank Handlu i Przemysłu, Stowarzyszenie Kupców Kolonialnych, Tramwaje Elektryczne, Towarzystwo Kredytowe Handlu i Przemysłu, Mleczarnia Parowa we Wrzeszczu, spółki i osoby prywatne (A.W. Kaufmann, bracia q Freymann, Otto Pettke). Bony te były często nominowane w dolarach albo w goldfenigach, a eminenci gwarantowali ich wymianę według aktualnego kursu złota lub dolara. Oprócz bonów liczni kupcy, przedsiębiorcy, kasy zapomogowe i towarzystwa asekuracyjne wydawały drobne nominały monet i kupieckie q żetony (m.in. Dworzec Kolejowy, Franz Dmuch, P. Freisen, hotel Deutsches Haus, Albert Haub, fabryka likierów H. Pretzel, G. Sackendorff, q Stocznia Schichaua, F. Steimetz, Aleksander Wieck, Richard Zielke). Monety i bony służyły do zakupów w sklepach firmowych, gwarantując stałe ceny na różne produkty. Po ustąpieniu inflacji większość z pieniędzy zastępczych została wymieniona.