STOCZNIA WOJANA
< Poprzednie | Następne > |
STOCZNIA WOJANA (A. und W. Wojan-Schiffswerft.), przedsiębiorstwo (q przedsiębiorstwa) założone ok. 1869 przez przybyłego do Gd. z Mazowsza Johanna Daniela Wojana (1833 Kamieńczyk, Mazowsze – 28 X 1916 Gd.) Nad Martwą Wisłą, w rejonie Heubuder Straße (ul. Sienna) na Przeróbce, prowadził od 1869 wytwórnię łodzi rzecznych. Po 1900 zakład został przeniesiony na Troyl 13 (ul. Przetoczna). W 1908 był to jeszcze zakład budowy łodzi (Kahnbauerei). Johann Daniel Wojan pozostawił po sobie synów: Alberta (15 II 1865 Dobczikow? k. Płocka, zabór ros. – 7 I 1930 Gd.), ekonomistę z wykształceniem tech. Schiffbaumeister (mistrz budowy statków), Alexandra Ferdinanda (19 II 1869 Płock – 5 V 1928 Gd.) oraz inż. Waldemara (1870 – po 1939). Rozwój firmy nastąpił po 1914, kiedy Alexander i Waldemar Wojanowie przekształcili ją w małą stocznię (1921: A. und W. Wojan Schiffswerft und Schiffsreederei; po 1933: A. und W. Wojan Schiffswerft) produkowali obok łodzi także barki i promy rzeczne. W czasie I wojny światowej świadczyła ona usługi na rzecz niem. marynarki wojennej. Jako stocznia remontowo-produkcyjna 1920 była wyposażona w 4 pochylnie oraz dok pływający o nośności 900 t. Remontowała mniejsze jednostki pływające, produkowała nadal barki rzeczne, holowniki, promy rzeczne, a także łodzie rybackie i spacerowe. W 1908 zatrudniała 65 osób, 1921 – 181, po 1930 zatrudnienie wzrosło do 250. Po 1 IX 1939 przejęta przez niem. skarb państwa jako mienie pożydowskie. Do 1940 wybudowano serię kilku dużych jachtów pełnomorskich oraz łącznie około 50 innych jednostek, największe były towarowy parowiec rzeczny „Emilie” (1909) i motorowy statek towarowy „Amsel” (1940: 551 t). W lutym 1943, z udziałami miasta Gd. i Stoczni Gd. SA utworzono w jej miejsce Danziger Flusschiffswerft GmbH (Gd. Stocznia Rzeczna Sp. z o.o.). Od 14 VI 1945, przemianowana na Stocznię nr 4, pozostawała pod zarządem q Zjednoczenia Stoczni Polskich, zlikwidowana 1947. W 1947–1990 obszar zw. nabrzeżem Krakowskim zajmowany był gł. przez Przedsiębiorstwo Robót Czerpalnych i Podwodnych, po 1970 także przez firmę zajmującą się demontażem wycofanych z eksploatacji mniejszych jednostek pływających. Obecnie miejsce budowy, głównie jachtów, przez firmy pryw.