HENRYK JANKOWSKI (18 XII 1936 Starogard Gdański – 12 VII 2010 Gdańsk), kapłan archidiecezji gdańskiej. Absolwent gimnazjum dla pracujących (pracował w urzędzie skarbowym, w dziale egzekucji). W latach 1958–1964 studiował teologię w Biskupim Seminarium Duchownym (q Gdańskie Seminarium Duchowne). Święcenia kapłańskie otrzymał 21 VI 1964 z rąk bp. q Edmunda Nowickiego. W okresie 1964–1967 wikariusz q kościoła NMP, 1967–1970 wikariusz q kościoła św. Barbary, 1970–2004 proboszcz q kościoła (bazyliki) św. Brygidy. W 1980 roku odprawiał msze święte dla strajkujących robotników na terenie q Stoczni Gdańskiej, pełnił nieformalnie funkcję kapelana q NSZZ „Solidarność”, uczestniczył w jej pierwszej pielgrzymce do Watykanu. W q stanie wojennym msze z jego udziałem o godzinie 11 w kościele św. Brygidy gromadziły tysiące osób. W latach 1981–1989 organizował przy parafii punkt pomocy więzionym za przekonania. W latach 80. XX wieku na plebanii św. Brygidy odbyło się wiele spotkań q Lecha Wałęsy z przedstawicielami i przywódcami politycznymi państw zachodnich (Zbigniew Brzeziński, Margaret Thatcher), a także koronowanymi głowami, co miało istotne znaczenie dla działającej w podziemiu Solidarności. W 1983 współorganizator I Pielgrzymki Świata Pracy na Jasną Górę (Częstochowa). W maju i sierpniu 1988 roku kościół i plebania św. Brygidy odegrały istotną rolę w czasie strajków, pełniąc funkcję sztabu opozycji, odbywały się tu konferencje prasowe i ważne msze święte na zakończenie strajków. W 1989 i 1990 organizator mszy świętej pojednania z milicją i wojskiem. Od roku 1990 prałat. Inicjator budowy bursztynowego ołtarza w kościoła św. Brygidy. W 1992 budowniczy Centrum Ekumenicznego, prowadzonego przez q brygidki w q Dworze II w Oliwie. W latach 90. XX wieku z jego inicjatywy powstawały kontrowersyjne dekoracje Grobu Pańskiego w kościoła św. Brygidy, przez część środowisk uznawane za antysemickie. W 1997 roku q abp Tadeusz Gocłowski na rok zakazał mu głoszenia kazań, a w 2004 odwołał go z funkcji proboszcza. W 2000 nadano mu q honorowe obywatelstwo miasta Gdańska. Pochowany w kościele św. Brygidy. Od lutego 2011 jego imię nosi skwer przy tym kościele (między ul. Mniszki a Stolarską). Zob. też q Gdańska Fundacja Oświatowa.
AH
