PRAWO LUBECKIE
< Poprzednie | Następne > |
PRAWO LUBECKIE, jedna z odmian prawa niem., nawiązująca do systemu prawa przyjętego w XII w. przez Lubekę. Za sprawą gminy niem. (złożonej gł. z kupców z Lubeki), osiadłej na ob. q Starym Mieście dowodnie już 1227, posługiwało się nim powstałe tu (przed 1263) pierwsze gd. miasto lokacyjne. Na jego czele stał q sołtys, przew. Radzie Miejskiej, miasto dysponowało pełną autonomią w stosunku do władzy terytorialnej.Rada Miejska, uzupełniana przez kooptację dożywotnią rajców, była jedynym organem rządzącym i sądowniczym w mieście, od której decyzji przysługiwało tylko prawo odwołania do Rady Miejskiej Lubeki (q kodeks lubecki).
Prawo lubeckie uznawało (w przeciwieństwie do q prawa chełmińskiego) m.in. własność alodialną (dziedziczną) i zwolnienie od czynszu, tj. własność nie podlegała zwrotowi władzy terytorialnej w wypadku braku męskiego potomka i była zwolniona z opłat czynszowych. Władze miasta gd. na p.l. odgrywały w XIII w. znaczną rolę, do śmierci księcia q Świętopełka bardziej ekon., później także polit. Za rządów księcia q Warcisława II, z 4 jego dokumentów 2 wystawiono dla Lubeki. W jednym zaznaczono nawet, by kupcy udający się z Gd. do Lubeki zyskiwali tam przywileje podobne jak kupcy Lubeki w Gd.
Znaczna autonomia Gd. na p.l. powodowała represje ze strony księcia q Mściwoja II i później Krzyżaków, dążących do uzyskania wpływu na ustrój miasta, ustawodawstwo i sprawy majątkowe mieszczan (z czym wiązały się określone opłaty).Po odbudowie życia miejskiego w Gd., w końcu lat 20. XIV w. korzystało z niego Główne Miasto Gd., dopiero 1341–42 zostało zastąpione prawem chełmińskim.