GDAŃSKA FABRYKA WAGONÓW
| < Poprzednie | Następne > |
GDAŃSKA FABRYKA WAGONÓW (Waggonfabrik Danzig, Deutsche Wagenbau- und Leihgesellschaft mbH, Danziger Waggonfabrik AG), przy Broschkischerweg 1–2 (ul. Wiślna), na terenie ob. q Stoczni Północnej. Założona 1898 przez Niemieckie Zakłady Stalowe z Essen (Deutsche Stahlwerke GmbH), działalność podjęła od 10 X 1899. Zaprojektowana do produkowania rocznie ok. 600 wagonów towarowych i 80 pasażerskich III i IV klasy o drewnianym nadwoziu, w 1899 zatrudniała 150, 1906 – 533, 1910 – 430 pracowników. Organizatorem i pierwszym dyr. byłCarl Otto Schrey (1853 Nadrenia – 23 V 1932 Bad Liebenstein, Turyngia; w Gd. do 1913, nast. w Berlinie dyr. generalny Związku Przedsiębiorstw Budowy Wagonów Kolejowych w Niemczech (Verband Deutscher Waggonfabriken), po i w. świat. m.in. przew. Związku Producentów Wagonów Kolejowych (Eisenbahn-Wagenbau-Verband)). W pierwszym dziesięcioleciu liczba wyprodukowanych wagonów wzrosła rocznie do 750 (ok. 680 wagonów towarowych, 70 wagonów pasażerskich III klasy). Od 1925 produkowano także tabor tramwajowy dla Gd., od 1928 dla Warszawy (pierwsza dostawa w 1929 liczyła 26 wozów, 1930 – 21, ostatnia dostawa w 1939). W 1942–43 produkowano trolejbusy (podwozia firmy Henschel, silniki AEG, w 1943 przekazano 10 trolejbusów do Gdyni); 1944–45 budowano dla Kriegsmarine ścigacze (8 jednostek; 90 było w budowie lub w planach; wyporność ok. 100 t, dł. 34,9, moc 7500 KM, prędkość 42 węzły) oraz bezzałogowe, wypełnione materiałami wybuchowymi zdalnie kierowane łodzie pływające (Sprengboote). W 1942–45 przy ul. Twardej funkcjonował obóz pracy (Waggonfabrik-Lager), w którym przebywało ok. 200 pol. robotników przymusowych. Od czerwca 1945 na miejscu fabryki powstała Stocznia nr 3, nast. Stocznia Północna.
