DUISBURG KARL LUDWIG von, lekarz, kolekcjoner

Z Encyklopedia Gdańska
Wersja Blazejsliwinski (dyskusja | edycje) z dnia 21:54, 4 lis 2024

(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Johann Carl Schultz, W pracowni artysty, lata 50. XIX wieku, od lewej: Johann Carl Schultz, Karl Ludwig von Duisburg, Carl Rudolf Jonas (nauczyciel rysunku w Królewskiej Szkole Sztuk Pięknych w 1852–1854), Karl Joachim Marquardt oglądają rzeźbę / popiersie króla pruskiego Fryderyka Wilhelma IV (albo Marka Tulliusza Cycerona), rycina wykonana najpewniej na podstawie fotografii Flottwela

KARL LUDWIG von DUISBURG (12 XI 1794 Gdańsk – 11 IX 1868 Oliwa, obecnie dzielnica Gdańska), lekarz, kolekcjoner dzieł sztuki. Syn lekarza Christiana Georga Duisburga i Elisabeth Charlotty z domu Neumann (28 XI 1774 – 31 X 1857 Gdańsk), bratanek pastora Friedricha Karla Gottlieba Duisburga. Brat Augusta Ferdinanda (2 IX 1796 Gdańsk – 21 VIII 1888 Gdańsk) lekarza, Ernsta Eduarda (18 VIII 1798 Gdańsk – 2 VII 1869), zapisanego 9 VI 1814 do przedostatniej klasy Gimnazjum Akademickiego, w 1818 absolwenta Gimnazjum Miejskiego (matura nr 6), w 1858 sędziego w Malborku, Ottona Theodora (3 VII 1800 Gdańsk – 23 II 1857) i Alberta Paula (23 VIII 1805 Gdańsk – 19 II 1868 Gdańsk), w 1828 absolwenta gdańskiego Gimnazjum Miejskiego, po studiach teologicznych działacza społecznego i kulturalnego w Gdańsku.

W 1809 zapisany do przedostatniej klasy Gimnazjum Akademickiego, po studiach od 1818 lekarz prywatny w Gdańsku i od 2 grudnia tego roku członek gdańskiego Towarzystwa Przyrodniczego. Mieszkał oraz miał gabinet: w latach 1817–1839 przy Langer Markt 425 (Długi Targ 3), początkowo w wynajętych pomieszczeniach, po 1821 jako właściciel kamienicy, po jej sprzedaży od 8 VI 1839 w wynajętym mieszkaniu przy Hundegasse 263 (ul. Ogarna 42), od 21 X 1843 w nabytej kamienicy przy Langgasse 515 (ul. Długa 55), po jej sprzedaży od 1 VIII 1845 w kolejnej nabytej kamienicy przy Langgasse 371 (ul. Długa 13), od 21 VI 1854 w drugiej zakupionej kamienicy przy Jopengasse 10 (ul. Piwna), od 1 XI 1864 w podmiejskiej rezydencji we Wrzeszczu (Langfuhr 5), w rejonie obecnej al. Grunwaldzkiej. Wieloletni lekarz szkoły fundacji Conradiego w Jankowie pod Gdańskiem. Czynny w zwalczaniu epidemii cholery w Gdańsku w latach 1831, 1837, 1848, 1849, 1852, 1853, 1855, 1857, 1859 i 1866 ( epidemie 1801–1945).

Znacznie powiększył ojcowską kolekcję dzieł sztuki; kupował obrazy, miedzioryty, sztychy, posiadał duży zbiór monet i medali. W 1855 roku na wystawę dzieł sztuki z prywatnych zbiorów gdańskich ( wystawy dzieł sztuki w Gdańsku w XIX wieku) użyczył, obok prac malarzy mu współczesnych, dwanaście dzieł dawnych mistrzów, w tym: Włocha Salvatora Rosy (1615–1673) Landschaft (Pejzaż), mistrzów niderlandzkich Goverta Flincka (1615–1660) Männlicher Kopf (Podobizna mężczyzny), Jana van Goyena (1596–1656) Landschaft (Pejzaż), Nicolaesa Maesa (1634–1693) Männlicher Kopf i Weiblicher Kopf (Podobizna mężczyzny i Podobizna kobiety), Caspara Netschera (1639–1684) Arzt im Zimmer (Gabinet lekarza), Jacoba Ruysdaela (1626–1682) Große Landschaft (Pejzaż), Lucasa van Udena (1595–1672) Landschaft (Pejzaż), marynisty Wilhelma van den Veldego (1611–1693) Schlittschuhläufer (Łyżwiarze), Philippsa Wouwermanna (1619–1668) Reiterhalt (Odpoczynek jeźdźca) oraz dwa obrazy nieznanych autorów: Betende Magdalena (Modląca się Magdalena) i Jüngstes Gericht (Sąd Ostateczny).

Od 1861, z powodu postępującej choroby, rozpoczął stopniową wyprzedaż zbiorów. 18 IX 1861 w księgarni Franza Antona Webera przy Langgasse 72 przeprowadzono aukcję 120 obiektów z jego zbiorów. Na sprzedaż (według katalogu) wystawiono 70 obrazów dawnych i współczesnych twórców. Obok prac wyżej wymienionych autorów: Salvatora Rosy, Goverta Flincka, Jana van Goyena, Nicolaesa Maesa, Lucasa van Udena, godne uwagi były obrazy: portret męski na desce malarza ze szkoły Albrechta Dürera czy pejzaż na desce z okresu późnego renesansu Lucasa Gassela z Brukseli (około 1500–1570). Dominowały modne niegdyś w Gdańsku dzieła cenionych niderlandzkich malarzy z okresu baroku. Autorami pejzaży byli: Hendrich Avercamp (1585–1634), Michael Carré (1666–1747), Joost Cornelisz Droogsloot z Utrechtu (1596–1656), Gillis Mostaert (1528–1598), Aert van der Neer (1603–1677), Jan van Ossenbeck (1624–1674), Adam Silo (1674–1760) oraz Niemiec Christian Wilhelm Dietrich (Dietricy; 1712–1774); autorami niezidentyfikowanych portretów byli Abraham Bloemaert (1566–1651) i Paulus Moreelse (1571–1638), a scenki rodzajowej Bachanael (Hulanka) Daniel Vertrangen (1598–1681). Osiemnaście prac (głównie pejzaży) było anonimowych. Kolekcję tę uzupełniało osiem miniatur portretowych, siedem płaskorzeźb w drewnie, trzynaście rzeźb i płaskorzeźb w kości słoniowej, dwa przedmioty z bursztynu (tabakierka i puszka), dwa z masy perłowej oraz osiemnaście ze srebra i brązu. Nieznani są nabywcy oferowanych dzieł ani też cena sprzedaży.

Zaprzyjaźniony był z gdańskim kupcem i mecenasem sztuki Carlem Gustavem Panzerem i znanymi gdańskimi artystami: Johannen Carlem Schultzem, Wilhelmem A. Stryowskim, Carlem Scherresem. Od 1835 należał do Towarzystwa Przyjaciół Sztuki, był członkiem Stowarzyszenia na Rzecz Zachowania Starodawnych Budowli i Zabytków Sztuki Gdańska.

Był żonaty z Louisą Wilhelminą (1797 Gdańsk – 1 II 1847 Gdańsk), córką kupca Gottfrieda Andreasa Böttchera (1762–1808). Zmarł bezpotomnie. Jego żona została pochowana na nowym cmentarzu kościoła Zbawiciela w grobowcu rodziny Böttcherów, obok swego ojca. Spadkobiercy sprzedali posiadane przez niego kamienice: przy Langgasse 13 (ul. Długa) kupcowi Hansowi Heinrichowi Faltinowi (1796–1877), przy Jopengasse 10 (ul. Piwna) Carlowi Heinrichowi Weykopfowi. MrGl

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania