HALEWASSER JOHANN, kupiec, szyper
JOHANN HALEWASSER (Halewater) (XV wiek), gdański mieszczanin, kupiec i szyper. Handlował z Inflantami, Lubeką, Hamburgiem, Szkocją, Flandrią, Bordeaux, Hiszpanią i Portugalią. W 1404 prowadził statek „Marie von Danzig” do Lizbony i 25 marca przy wybrzeżu hiszpańskim, w okolicy Finisterre, został napadnięty przez piratów z Plymouth i Dartmouth pod wodzą Henry Pay. Odebrane towary zostały sprzedane w Lizbonie, a statek uprowadzony do Dartmouth. Po interwencji strony gdańskiej w 1406 król Anglii, Henryka IV, wystawił dokument potwierdzający mu prawo do odzyskania statku, a 12 czerwca ballif (zarządca portu) w Dartmouth, Johan Corpra, nakazał jego zwrot.
W maju 1407 dysponował 80-łasztowym statkiem typu krajer (żaglowiec podobny do kogi), w którym ¼ udziałów należała do szafarza malborskiego. W 1410 statek ten został skaperowany przez Norwegów. 4 XII 1409 był jednym z posłów wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego Urlicha von Jungingena do Londynu, do króla Henryka IV, w sprawie układu angielsko-krzyżackiego o rozpatrzenie wzajemnych skarg i roszczeń w zakresie handlu i żeglugi.
W 1409/1411 na statku Johanna Wulleffa przewoził do Gdańska sukno. Przed 10 X 1412 wysłał z Flandrii droga morską sukno do Inflant. W 1422 wymieniony był wśród szyprów hanzeatyckich, których statki szły w konwoju do Anglii i Flandrii. W 1425 złodziej ukradł z jego statku w Gdańsku beczkę pieprzu, przeznaczoną dla mieszczanina z Rewala, Johanna Saffenberga. Sprawa trafiła przed sąd, ale decyzją komtura domowego złodzieja przed 29 IV 1426 wypuszczono z więzienia. Przed grudniem 1430 jego statek, idący z Szkocji do Zelandii, wszedł na mieliznę w okolicy Goedereede (miasteczko i port w Holandii). W czasie akcji ratunkowej z jednej ze skrzyń zniknęły pieniądze należące do hanzeatów Johanna Hoorina i Thidemana Bochola. Oskarżyli oni o kradzież sternika Heinrika Senau (Czanow), którego z braku dowodów uwolniono z więzienia w 1434.
W marcu 1435 został upoważniony przez mieszczanina gdańskiego Johanna von Gocha, z powodów zdrowotnych nie mogącego podróżować, do negocjacji w Rostocku sprawie zwrotu jego towarów i statku.
Bibliografia:
Das Danizger Pfundzollbuch von 1409–1411, berb. Stuart Jenks, Köln–Weimar–Wien 2012 (przez indeks).
