RATHS JOHANN JACOB, złotnik
| < Poprzednie | Następne > |
JOHANN JACOB RATHS (1784 Gdańsk – 1 VIII 1859 Gdańsk), złotnik. Wnuk urodzonego w Gdańsku złotnika Wilhelma (7 IX 1699 – 23 XI 1772), który 12 II 1728 wystarał się o obywatelstwo tego miasta. Syn złotnika Carla Davida Rathsa (7 IV 1736 – 17 IV 1796), od 24 I 1765 posiadającego potwierdzenie gdańskiego obywatelstwa już jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli; 21 czerwca tego roku kupieckie obywatelstwo na tej samej zasadzie uzyskał jego brat Johann Gottlieb), prowadzącego warsztat w wynajętych pomieszczeniach w kamienicy należącej do złotnika Friedricha Wilhelma Sponholtza przy Goldschmiedegasse (ul. Złotników), i jego od 1779 drugiej żony Anny Agaty, córki Salomona Seybrowskiego. Brat jubilera Carla Friedricha Rathsa (1782 Gdańsk – 20 XII 1814 Gdańsk), ucznia mistrza Johanna Gottlieba Ulricha, Dawida Wilhelma, Johanna Eduarda oraz Emilii Christiny (1787 Gdańsk – 1812 Gdańsk), pierwszej żony Carla Stumpfa.
Uprawnienia mistrzowskie uzyskał w 1811 w pracowni Christiana Wandela. 9 XII 1811 otrzymał obywatelstwo Gdańska. W latach 1829–1833 i 1836 starszy cechu złotników gdańskich, w 1835 kompan (podstarszy) (zob. złotnictwo).
W okresie 1817–1859 jego warsztat wraz ze sklepem mieścił się w nabytej na własność kamienicy przy Goldschmiedegasse 32 (ul. Złotników). Około 1820 używał sygnatury „JR” w owalnym polu, znanej z plakietki wotywnej z kościoła w Pucku, następnie „J.RATHS”. W 1908 odnotowano jego pracę w kościele malborskim. W zbiorach Muzeum Narodowego w Gdańsku znajdują się pochodzące z jego warsztatu srebrna plakietka cechu młynarzy i srebrna cukiernica, Muzeum Gdańska posiada srebrną cukiernicę; łyżki stołowe i grawerowany kubek.
9 II 1817 ożenił się z Marią Louisą z domu Timm (14 IV 1799 – 17 IX 1866 Gdańsk). Ojciec Ferdinanda Roberta, Carla Leopolda, Rudolfa Constantina i Adolfa Gustava.
Jego uczniami przez sześć lat (do uzyskania stopnia czeladnika) byli: od 1811 Friedrich Wilhelm Hein, od 1816 Carl Adolf Klein, od 1817 Christian Pott, od 1820 Otto Robert Schultz, od 1823 także wszyscy jego synowie.
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VII, s. 273, 524.
Czihak Eugen von, Die Edelschmiedekunst früherer Zeiten in Preussen, Leipzig 1908, s. 88.
Kriegseisen Jacek, O gdańskich złotnikach w latach 1700–1816, w: ...łyżek srebrnych dwa tuziny. Srebra domowe w Gdańsku 1700–1816, Gdańsk 2007, s. 182.
