SOŁTYS
| < Poprzednie | Następne > |
SOŁTYS (scultetus, Schultheiß, Vogt). Początkowo, z ramienia książąt Pomorza Gd., zwierzchnik niem. gminy miejskiej, nast. miasta lokowanego na q prawie lubeckim (q Stare Miasto Gd.), o rozległych uprawnieniach, przew. organu sądowego (bez nieznanych prawu lubeckiemu ławników), którego rola z czasem malała na rzecz Rady Miejskiej. Pierwszy sołtys, Herman (wzmiankowany 1227), najprawdopodobniej pochodził z przybyłych osadników niem. W 2. poł. XIII w. i pocz. XIV w. sołtys występuje w otoczeniu członków rady (pocz. określanych jako mieszkańcy cives, od 1274 jako rajcy consules). Do likwidacji urzędu doszło prawdopodobnie 1342, przy lokacji Głównego Miasta Gd. na q prawie chełmińskim, nie przewidującym tej funkcji i wprowadzającym miejski organ sądowy w formie ławy miejskiej pod przewodnictwem sędziego wybieranego z grona rajców. Pewnej kontynuacji urzędu sołtysa upatrywać można w podsędku (q sędzia).
