MOTŁAWSKA, ulica
| < Poprzednie | Następne > |
MOTŁAWSKA, obecnie nie istnieje, szeroka ulica lub plac (łac. platea), ukształtowana zapewne w XV wieku, notowana w 1656, w południowej części Zaroślaka zewnętrznego, łącząca główny trakt handlowy z południa w kierunku Gdańska (obecnie Trakt św. Wojciecha) z bramą w południowych umocnieniach Starego Przedmieścia. Przedłużeniem na wschód był nadmotławski trakt, obecnie widoczny w ciągu ul. Przybrzeżnej. Środkiem biegła granica między Zaroślakiem, należącym do Gdańska, a posiadłością biskupów włocławskich Stare Szkoty. Północna pierzeja należała do Gdańska, południowa – do biskupów (jedna z 7 części Starych Szkotów). U zbiegu z drogą dojazdową do bramy Starego Przedmieścia za czasów krzyżackich istniała karczma Nobis.
W połowie XVII wieku, u zbiegu traktów (w części południowej) powstał klasztor bonifratrów, z czasem przypisany do Psiego Zakątka (chociaż część zabudowań przylegała do Motławy). Wielokrotnie niszczona podczas oblężeń Gdańska ( 1520, 1577, 1656, 1734), w czasie pokoju gęsto zabudowana. Domy były z reguły wąskie i niskie, ustawione gęsto w szereg, szczytami do ulicy. Bogatsza zabudowa w części należącej do biskupów, uznawanej za najlepszą; w XVIII wieku było tam 26 domów (numery parceli 160–185). Po oblężeniu Gdańska w 1734 ocalały dwa domy, większość w ruinie do roku 1759. Odbudowę wstrzymywały władze Gdańska z powodu bezpieczeństwa. W roku 1766 zasiedlone 22 budynki. 14 właścicieli domów było katolikami, 7 luteranami i 1 był menonitą. Zajmowali się drobnym rzemiosłem (szewcy, piekarz, kowal, krawiec, szmuklerz) i handlem (kramarze). W pierzei północnej, na Zaroślaku, istniało przed rokiem 1734 co najmniej 13 domów.
W 1772 południową część (wraz ze Starymi Szkotami) włączono do Zjednoczonego Miasta Chełm. W 1807 obie strony ulicy zniszczone podczas oblężenia Gdańska przez wojska napoleońskie i już nieodbudowane. Do roku 1822 plany wykazywały istnienie ulicy pozbawionej zabudowy. Budowa kolei do Gdańska w 1852, następnie (po 1870) stacji rozrządowej całkowicie ją zlikwidowały. Obecnie nazwę Motławska nosi ulica na Spichlerzach.
