DANZIG, korweta (1850)
< Poprzednie | Następne > |
„DANZIG”, korweta, pierwszy pruski okręt napędzany silnikiem, parowy bocznokołowiec z ożaglowaniem pomocniczym (trzy maszty). Budowę jednostki, zaprojektowanej przez inżyniera Johna Scotta Russella, planowano w Anglii, jednak decyzją księcia Adalberta von Hohenzollerna, odpowiadającego za rozwój pruskiej floty, została zbudowana jako pierwszy okręt w Stoczni Królewskiej przez Johanna W. Klawittera przy współudziale Carla Devrienta. Do budowy wykorzystano materiały żelazne przywiezione z Anglii, miedziane sprowadzone z Berlina i drewniane pozyskane z okolic Gdańska. Stępkę położono 24 X 1850 roku, okręt zwodowano 13 XI 1851.
Wyporność | 1920 ton |
Długość | 75,66 m |
Szerokość | 16,5 m |
Zanurzenie | 4,27 m |
Moc maszyny | 1800 KM (dwa koła łopatkowe o średnicy 7,75 m) |
Prędkość pod parą | 11,6 węzła |
Ożaglowanie | 3 maszty; powierzchnia żagli: 1620 m² |
Załoga | 220 osób |
Uzbrojenie | 12 dział gwintowanych 68-funtowych na obracanych lawetach |
W pierwszy rejs, do Anglii, wypłynął 12 VII 1853 roku – po odbiór uzbrojenia ze stoczni w Deptford (z powodu tzw. wojny krymskiej Anglia nie eksportowała wówczas broni). W latach 1853–1854, w czasie wojny Rosji z Turcją, znajdował się w składzie pruskiej eskadry śródziemnomorskiej stacjonującej w Konstantynopolu, a od kwietnia do czerwca 1854 roku w Pireusie – z zadaniem ochrony przed rewolucjonistami króla greckiego Ottona I Wittelsbacha. W drodze powrotnej do Gdańska zabrał z wyspy Syra bloki marmuru do berlińskich muzeów. W 1856 roku jako flagowy okręt księcia Adalberta von Hohenzollerna brał udział w rejsie atlantyckim i po Morzu Śródziemnym. W Cherbourgu wizytował go cesarz Napoleon III. 7 VIII 1856 roku dwie łodzie z korwety (14 oficerów i 53 marynarzy z księciem Adalbertem włącznie) pod osłoną jej ognia dokonały desantu na marokański przylądek Ras Salasat Madari, podejmując walkę z berberyjskimi piratami (straty: 7 poległych – pochowani w Gibraltarze, 22 rannych, w tym książę Adalbert). Następnie okręt służył na Morzu Bałtyckim. Ponieważ z powodu bocznych kół łopatkowych był mało przydatny do działań wojennych (napęd łatwy do uszkodzenia przez przeciwnika), zwłaszcza w warunkach pełnomorskich (różne zanurzenie w wyniku falowania), a drewniany kadłub szybko podlegał procesom gnilnym (tzw. mursz, zgnilizna drewna), w 1860 roku „Danzig” został przeniesiony do rezerwy.
1 IX 1862 roku skreślono go ze służby, w 1864 sprzedano za 56 tysięcy talarów do Wielkiej Brytanii, firmie Dorset and Blyhe; zmienił też nazwę na „Eagle”. W tym samym roku został sprzedany za 186 tysięcy dolarów do Japonii, do szogunatu Tokugawa (na półwyspie Hokkaido), gdzie pod nazwą „Kaiten” („Powrót do nieba”) był wykorzystywany do walki z przemytnikami na wodach wokół Nagasaki. W 1869 roku pływał pod flagą powołanej właśnie przez zwolenników szogunatu republiki Ezo. Odegrał ważną rolę w końcowej fazie tzw. wojny boshin (wojna między republiką a siłami japońskiego cesarstwa), będąc wówczas okrętem flagowym republiki. W bitwie pod Miyako Bay 6 V 1869 roku uszkodził trzy okręty przeciwnika. Dzień później, trafiony w maszynownię, osiadł na brzegu w pobliżu miasta Aomori; został spalony przez załogę 20 VI 1869. Przypadkowym świadkiem spalenia była patrolująca okolice pruska korweta SMS „Medusa”, również zbudowana w gdańskiej Stoczni Królewskiej (zob. „Nymphe”; Stocznia Królewska. Tabela: Okręty zbudowane w Stoczni Królewskiej (1850–1870)).