BREMER VITUS, dyplomata

< Poprzednie

Następne >

VITUS BREMER (Veit Bremer) (koniec XVI wieku, prawdopodobnie księstwo Brunszwik-Lüneburg – po 1657), dyplomata króla polskiego Władysława IV, następnie agent na Polskę i rezydent w Gdańsku króla Danii i Norwegii Fryderyka III.

W latach 1634–1648 pełnił funkcję dyplomaty króla Władysława IV na dworach książąt niemieckich (w randze agenta – Legations Minister). W 1636 był też określony jako książęcy saksoński tajny radca. Po śmierci Władysława IV, korzystając z poparcia księcia brunszwicko-lüneburskiego na Wolfenbüttel Augusta Młodszego, przeszedł na służbę króla Danii i Norwegii Fryderyka III. Od 1650 do końca 1656 był jego agentem na Polskę i rezydentem w Gdańsku. Jako następca ►Francisa Gordona utrwalał obecność stałego przedstawicielstwa Królestwa Danii w Gdańsku, co wynikało z kontynuowania przez Fryderyka III polityki utrzymania dominacji Danii w strefie Morza Bałtyckiego.

Rezydował prawdopodobnie w Gdańsku. Tu też 15 XI 1636 zawarł małżeństwo z Anną, córką Samuela Feniga (lub Reniga), zmarłą w wieku 30 lat, 30 V 1645 pochowaną w kościele Najświętszej Marii Panny. W 1653 wydał w Gdańsku moralizatorską książkę: Newerbauete Kronenburgk In welcher Die Gottergebene Keusche Gesellschafft beherberget, die Jüngling unnd Jungfrawen unterrichtet, die heilsahme Gerechtigkeit erhalten, der Ehe- und Ehrenstand erhaben, die Unzucht, der Hochmut und die unzeitige newe Modo verworffen, die Demut herfür gezogen, der Lauff des Menschlichen Lebens betrachtet, das Jüngste Gericht gehäget, und die Ewige Frewd und Höllen-Pein, Historischer und Gerichtlicher Weise in zwölff Capitteln beschrieben wird, und Teutscher Nation zu erbawung eines Gottseeligen Wandels und erlangung der Ewigen Frewd und Herrligkeit zusammen gegliedert und zum Druck übergeben worden / durch Vitum BREMER, Königl. Majestät zu Denemarck und Norwegen &c., Residirenden Ministr in Dantzigk.

W 1657 przebywał w Kopenhadze, skąd udał się zapewne do Hamburga. Tam bowiem wydał książkę o myślistwie – Fürstliche Jäger Burg. In welcher gehandelt wird/ wie respective Christliche Potentaten/ Fürsten/ Graffen und Herren/ Ihre Ober Forstliche Herrligkeit und Gerechtigkeit beobachten / das Jagen und Weydwerck ohne Exceß zur Ergetzlichkeit treiben/ und wie die Edlen und jungen Hoffleute/ der Jäger Arth/ Sprach oder Redkunst kürtzlich fassen/ der Hirrschen und Hindinnen/ wie auch anderer wilden Rotten ihre Spor unterscheiden/ und einen auf der Wildtbahn geübten Jägermeister bey Schlag- und Fällung der Thiere/ recht Weydmännisch begegnen/ und für ihrer Straff und Weydemesser-Pfunden sich hüten mügen Angefertiget Durch Vitum Bremer Weiland Seiner Königl. Majestät in Pohlen und Schweden/ etc. etc. Herren/ Herren Uladislai IVti des mildgütigsten. S.m. vierzehenjährigen gewesenen Legations Ministrum, ad Serenissimos Principes per Germaniam, et ad Exteros, etc., z własnym portretem, tarczą ze swoim herbem i w otoku z określeniem swojej funkcji agenta i rezydenta króla Fryderyka III w Gdańsku. JWoł

Bibliografia:
Źródła:
Archiwum Państwowe w Gdańsku, 78, 25/329, fol.143; APG 78, 25/346, fol. 75v; APG 78, 27/73, fol. 146v-147; APG 78, 53/615.
Rigsarkivet (Archiwum Państwowe w Kopenhadze): list Vitusa Bremera do Fryderyka III, Gdańsk 5/15 VI 1650 (Rigsarkivet: Tyske Kancelli, Udenrigske Afdeling: Danzig: Relationer fra sekretærer, agenter, kommissærer, konsuler og residenter i Danzig, 1566–1737); list burmistrza i rady miasta Gdańska do Fryderyka III, Gdańsk 26 VII 1650 (Rigsarkivet: Tyske Kancelli, Udenrigske Afdeling: Danzig: Breve fra borgmestre og råd, 1571–1659); list Fryderyka III do Jana Kazimierza, Kopenhaga 30 III 1652 (kopia w: Rigsarkivet: Tyske Kancelli, Udenrigske Afdeling: Kopibog Latina, 1652–1661).

Literatura:
Dzieje przedstawicielstw Królestwa Danii w Gdańsku i Gdyni, red. Arnold Kłonczyński, Piotr Paluchowski, Pelplin 2019.
Lindner K., Deutsche Jagdschriftsteller I: Biographishe und bibliographische Studien, Berlin 1964.
Marquard E., Danske gesandter og gesandtskabspersonale indtil 1914, København 1952.
Nyerup R., Kraft J.E., Almindeligt litteraturlexicon for Danmark, Norge, og Island…, København 1820. Schottmüller K., Verzeichnis der bei der Stadt Danzig einst beglaubigten ständigen Geschäftsträger auswärtiger Mächte, „Mitteilungen des Westpreussischen Geschichtsvereins”, Jahrg. 14, Nr. 4, Okt. 1915. Strunk A., Samlinger til en beskrivende Catalog over Portraiter af Danske, Norske og Holstenere, Kjøbenhavn 1865. Suhm P. F., Samlinger til den Danske Historie, Bd. I, H. 3, København 1780. Worm J., Forsøg til et Lexicon over danske, norske og islandske laerde Maend…, København 1771.