KÖHNE-JASKI ANDREAS, kupiec
< Poprzednie | Następne > |
ANDREAS KÖHNE-JASKI (Jaschke; 7 XII 1571 Gdańsk – 5 VI 1636 Gdańsk), kupiec, właściciel firmy handlu bursztynem. Wnuk Paula Köhne-Jaskiego (1492–1564), syn również Paula (29 VI 1535 Gdańsk – 11 I 1585 Gdańsk), w roku 1571 ławnika, w 1581 rajcy, w 1582 sędziego. W 1581 uczeń Gimnazjum Akademickiego, prowadził z bratem Israelem rodzinną firmę handlu bursztynem. Od 1603 roku przebywał na dworze króla polskiego Zygmunta III Wazy, ze względu na handlowe powiązania z Prusami Książęcymi pełnił na nim funkcję agenta elektora brandenburskiego Joachima Fryderyka Hohenzollerna (z pensją 400 talarów rocznie), dążącego do przejęcia kurateli nad umysłowo chorym księciem pruskim, synem Albrechta I Hohenzollerna, Albrechtem Fryderykiem (do czego doszło w 1605) i unii personalnej brandenbursko-pruskiej (do czego doszło w 1618). W 1611 roku, wraz z bratem Israelem, uzyskał potwierdzenie przywileju na monopol bursztynowy u elektora brandenburskiego Jana Zygmunta Hohenzollerna (następcy Joachima Fryderyka). Aktywny w dyplomacji, początkowo zarówno jako poseł Zygmunta III Wazy do Prus Książęcych, jak i elektorów brandenburskich do króla polskiego, następnie z ramienia elektorów. W 1616 za 4,5 tysiąca florenów nabył Jaśkowy Młyn. W roku 1629 wraz z bratem Israelem otrzymał polski indygenat i przyjęty został do herbu Półkozic. Ostatnie lata (stracił wzrok) spędził w Gdańsku, wyznania kalwińskiego. Kawaler; na mocy jego testamentu powstała z dóbr pod Gdańskiem rodzinna ordynacja (niepodzielny majątek). Zob. też bursztyn bałtycki, bursztynnictwo, bursztyniarstwo, bursztynnicy, cechy bursztynnicze.