HENNIG-HENNINSKI FRIEDRICH ERNST, dyplomata
< Poprzednie | Następne > |
FRIEDRICH ERNST HENNIG-HENNINSKI (1750 – 13 IV 1810 Gdańsk), urzędnik, dyplomata. Pochodził z rodziny niemieckiej osiadłej w Wielkopolsce. W Gdańsku od około 1773 roku, w 1776 został sekretarzem komisarza królewskiego w Gdańsku Aleksego Onufrego Husarzewskiego. Pomagał mu w egzekwowaniu od władz miejskich należnych królowi polskiemu kwot z cła palowego, realizacji zleconych przez króla zadań związanych z zakupami w Gdańsku i za granicą dzieł sztuki, mebli i wydawnictw do jego prywatnych zbiorów. Pod kierunkiem komisarza opracował w roku 1782 raport o sytuacji w Gdańsku po I rozbiorze Polski, opublikowany jako Tableau de la ville de Dantzig en 1782. Po nagłej śmierci A. Husarzewskiego (25 XII 1782) mianowany w 1783 jego następcą przez króla polskiego Stanisława Augusta Poniatowskiego, z roczną pensją 500 dukatów.
W czasie blokady gospodarczej Gdańska przez władze pruskie czynił starania dyplomatyczne w sprawie zakończenia tego sporu. Doprowadził do podpisania w Warszawie 22 II 1785 konwencji gdańsko-pruskiej, regulującej sprawy opłat celnych na drogach wodnych i lądowych prowadzących do Gdańska. W tym roku opracował dla Departamentu Spraw Zagranicznych Rady Nieustającej, kierowanego przez Antoniego Bazylego Dzieduszyckiego, kolejny raport, opublikowany w styczniu 1786 roku jako Tableau raisonné sur le commerce de Dantzig. Latem 1786 uzyskał od cesarza austriackiego tytuł szlachecki, od tego czasu pisał się Hennig-Henninski, 9 XI 1790 Sejm Polski w dowód uznania jego zasług dla państwa nadał mu także polski indygenat. 3 XI 1790 w imieniu króla polskiego, w czasie uroczystej akademii w Ratuszu Starego Miasta z udziałem najważniejszych miejskich notabli, przekazał Radzie Starego Miasta dar w postaci spiżowego popiersia Jana Heweliusza, autorstwa pracującego dla króla rzeźbiarza Andrzeja Le Bruna (obecnie w zbiorach Muzeum Narodowego), i wygłosił orację na cześć tego uczonego. W marcu 1793 roku, w obliczu działań króla pruskiego zmierzających do zajęcia Gdańska, opracował i wysłał do władców najważniejszych europejskich państw memorandum z protestem przeciwko tym planom i uległości wobec nich gdańskiej Rady Miejskiej.
Po zajęciu Gdańska przez Prusy król mianował go w tym mieście swoim konsulem. W roku 1794 zmuszony został przez władze pruskie do opuszczenia Gdańska; czasowo zatrzymał się w Kopenhadze. W roku 1796 z braku środków do życia powrócił do Gdańska, o czym poinformował króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Nie otrzymując pomocy z jego strony, zajmował się sprawami handlowymi. 18 XI 1806 podpisał umowę z baronową Renatą Wilhelminą von Schrötter (z domu von Gralath) na dzierżawę należących do niej podgdańskich wsi Sulmin i Otomin. Od roku 1798 był udziałowcem spółki powołanej przez Jakoba Kabruna, której głównym celem była budowa nowego miejskiego teatru. Rodziny nie założył.