PARK im. STEFFENSÓW
| < Poprzednie | Następne > |
PARK im. STEFFENSÓW (mylnie zwany też parkiem Steffensa; Steffenspark), park miejski, początkowo na 4,3 ha między obecną al. Zwycięstwa (po stronie wschodniej) a terenem kolejowym. Powstał w latach 1896–1897 w miejscu istniejącego od około 1815 do 1895 roku cmentarza ubogich ( cmentarze we Wrzeszczu. Przy Wielkiej Alei), dochodząc na północy do zabudowań popularnej kawiarni Vier Jahreszeiten (Cztery Pory Roku), na południu do rejonu obecnej ul. Śniadeckich. Założony według projektu Georga Wilhelma Schnibbego; fundusze na wykup terenu, zakup roślin i prace plantacyjne pochodziły z darowizny Franza Steffensa, który 30 XI 1894 przekazał na ten cel 50 tysięcy talarów. Po roku 1898 teren parku powiększono o plac na początku Alei, utworzony po rozbiórce umocnień i Bramy Oliwskiej oraz zasypaniu fosy,sięgający do wiaduktu kolejowego prowadzącego do obecnej ul. Jana z Kolna. Osiągnął wówczas powierzchnię 5,81 ha (obecnie w miejscu tego placu rondo komunikacyjne Brama Oliwska). W parku znajdował się cenny, stary drzewostan dawnego cmentarza, aleje kasztanowców i wiązów, które wzmocniły oddziaływanie młodych jeszcze nasadzeń w przedniej części. Układ przestrzenny nie był wyszukany, wąski pas terenu przecinały swobodnie poprowadzone ścieżki z ławkami. W założeniu zabrakło wyraźnego motywu przewodniego, charakteryzowało się za to ciekawymi wewnętrznymi powiązaniami widokowymi, skomponowanymi grupami drzew i krzewów, bogactwem odmian i gatunków roślin. Rosły tu m.in. rododendrony, platany, grupy buków odmiany czerwonolistnej i zwisającej, klon francuski, kłęk kanadyjski, miłorząb japoński, drzewa iglaste: cyprysiki, żywotniki i cisy; prawdopodobnie pochodziły z należącej do Schnibbego szkółki drzew i krzewów ozdobnych w Młyniskach. W południowej części usytuowano stylowy pawilonik dla dozorcy parku (obecnie toaleta). W 1. połowie XX wieku miejsce popularne, podczas I wojny światowej otoczony ogrodzeniem z drutu kolczastego, chroniącym przed dewastacją. Po roku 1945 nosił im. Ignacego Daszyńskiego, od 20 III 1953 Marcina Kasprzaka, obecna nazwa od 21 V 1998; w miejscu byłej kawiarni Cztery Pory Roku ustawiono pomnik-czołg. Przebudowa al. Zwycięstwa pod koniec lat 70. XX wieku spowodowała odcięcie części terenu (pasa szerokości około 20–30 m), który przeznaczono pod jezdnię. Doprowadziło to do zniszczenia zabytkowego układu przestrzennego i spadku atrakcyjności parku. Po 1900 roku powstała od wschodu ulica Am Steffenspark, po 1945 – skwer Engelsa, obecnie ul. Kolejowa.
