DWORZEC BRAMA NIZINNA (pocz. bez nazwy, nast. określany Danzig Leege Tor – Brama Nizinna, ew. Ostbahnhof – Dworzec Wschodni, Güterbahnhof Leege Tor, Gdańsk Południe), przy Thornscherweg 10 (ul. Toruńska). Pierwszy dworzec kolejowy w Gd. (q kolej), zbudowany przez Pruską Kolej Wschodnią (Preußische Ostbahn) dla obsługi odnogi (od Tczewa) linii Berlin – Kostrzyń – Krzyż – Piła – Bydgoszcz – Tczew – Królewiec (q kolej). Lokalizację w oddaleniu od centrum wymusiły władze wojsk., wyrażając zgodę tylko na niewielki wyłom w miejskich q fortyfikacjach przy Bastionie Żubr (na płd. od ul. Toruńskiej), tworząc bramę kolejową z otworami strzelniczymi i wnękami, które w razie konieczności pozwalały na zaryglowanie przejazdu żelaznymi sztabami. Była to stacja końcowa dla pociągów z Tczewa. Zaprojektowany jak dworzec czołowy, w stylu neogotyckim, jako dwupiętrowy budynek z wiatą. Otwarty 5 VIII 1852; wnętrza przebudowano 1871–72. W 1886 uzyskał połączenie tramwajem konnym (q tramwaje) z q Targiem Rybnym, 1884 z dworca poprowadzono bocznicę wzdłuż q Spichlerzy, 1893 bocznicę do Zakładów Mięsnych przy Englischer Damm (ul. Grobla Angielska). Zaprzestał przyjmowania pociągów pasażerskich 1 X 1896; jego funkcję przejął q Dworzec Centralny. Obsługiwał odtąd tylko ruch towarowy. Przebudowany podczas i w. świat. (wg projektu z 1913) na biura odpraw towarowych i celnych (Güter- und Zoll- abfertigungs-Gebäude), pełnił czasowo funkcję Szpitala Polowego Czerwonego Krzyża. W 1945 budynek dawnego dworca pasażerskiego uległ zniszczeniu; częściowo odbudowany przyjmował nast. transporty z repatriantami. Potem wy- korzystywany do ekspedycji towarowej (PKP, PSK)oraz obsługi pryw. przesyłek kolejowych, w tym w ruchu zagranicznym, obsługiwanym przez ekspozyturę celną (odprawiano tu bagaże osób udających się na emigrację). Obsługę taboru zabezpieczała niewielka parowozownia. Po 1995 zamknięty.
MZM, MrGl
