GOTTSCHED LUISE ADELGUNDE VIKTORIE, pisarka
| < Poprzednie | Następne > |
LUISE ADELGUNDE VIKTORIE GOTTSCHED (11 IV 1713 Gdańsk – 26 VI 1762 Lipsk), pisarka. Córka lekarza Johanna Georga Kulmusa. W wieku 14 lat przesłała swe wiersze Johannowi Christophowi Gottschedowi (1700–1766), pisarzowi i teoretykowi literatury, czołowemu przedstawicielowi niemieckiego oświecenia, od 1729 roku profesorowi uniwersytetu w Lipsku. W 1735 roku zawarła z nim związek małżeński. Przeniósłszy się do Lipska, uczestniczyła w realizacji wielu przedsięwzięć naukowych i literackich męża, do których należały przekłady z języka angielskiego i francuskiego. Brała udział w tłumaczeniu dzieła Pierre’a Bayle’a Dictionnaire historique et critique (w przekładzie Historisches und Critisches Wörterbuch, 1741–1744), tłumaczyła teksty zamieszczane w czasopismach „The Tatler” i „The Spectator”, poemat heroikomiczny Alexandra Pope’a The Rape of the Lock (1744). Wspierała męża w jego reformie teatralnej; wzbogacała repertuar ówczesnych scen, dostarczając przekładów, przeróbek i oryginalnych tekstów. Część z nich ukazała się w wydawnictwie seryjnym Die Deutsche Schaubühne, redagowanym przez Gottscheda. Z języka angielskiego przełożyła tragedię Cato Josepha Addisona, z francuskiego m.in. tragedie Woltera (Alzire, oder die Amerikaner) i Jeana Barbiera d’Aucoura (Cornelia, die Mutter der Gracchen) oraz komedię Moliera (Le misanthrope, w przekładzie Der Menschenfeind). Do oryginalnych sztuk Gottsched należą: tragedia Panthea oraz komedie Die ungleiche Heirath i Die Hausfranzösinn oder die Mamsell. Najwyżej oceniano komedię Die Pietisterey im Fischbein-Rocke (1737), opartą na La femme docteur Bougeanta, będącą z kolei przeróbką sztuk Moliera Tartuffe i Les femmes savantes. Pośmiertnie ukazały się najpierw Kleinere Gedichte (ody, elegie, listy poetyckie, kantaty i przekłady), przygotowane do druku przez Gottscheda (1763), następnie trzytomowa edycja listów (Briefe, 1771–1772). Jedna z jej sztuk została wystawiona przez bawiącą w Gdańsku trupę Konrada Ernsta Ackermanna.
