GUZOWIUS JOHANN GOTTFRIED, lektor języka polskiego
| < Poprzednie | Następne > |
JOHANN GOTTFRIED GUZOWIUS (Gusovius, Gusowiusz; 5 IV 1735 Pruska Iława koło Królewca – 3 IX 1785 Gdańsk). W latach 1749–1751 pobierał nauki w gimnazjach w Brodnicy i w Toruniu, w 1751–1755 w q Gimnazjum Akademickim. W 1755–1759 studiował teologię i filozofię w Rostoku, od 1760 roku (do śmierci) w Gdańsku. Od 1766 roku nauczyciel w Gimnazjum Akademickim, od 1773 lektor języka polskiego, równolegle kaznodzieja w kościoła św. Anny (q kościół św. Trójcy), w którym głosił kazania dla Polaków wyznania ewangelicko-augsburskiego. Pisał utwory okolicznościowe po łacinie, niemiecku i polsku, znany również jako tłumacz; przełożył dwie ody Adama Naruszewicza na język niemiecki, najważniejsze miejsce w translatorskich i edytorskich przedsięwzięciach zajęły: Nowy do Kancjonału gdańskiego pieśni duchownych przydatek (1774), Zbiór nowy pieśni świątecznych gdańskich na dwie części podzielony (1780), Zbiór nowy dogmatycznych i moralnych pieśni gdańskich w trzech tomikach (1781–1783). Jako tłumacz, redaktor i wydawca pieśni religijnych oparł się na niemieckim kancjonale Danziger Gesangbuch (1764, 1766, 1768, 1770, 1771, 1774; q kancjonały); przekładem pieśni i wydaniem polskiej wersji niemieckiego kancjonału zajął się z myślą o Polakach wyznania ewangelicko-augsburskiego. Jego współpracownikiem był Johann Behnke (Behncke, Behnka, 1739–1791), duchowny ewangelicki, autor pieśni religijnych, tłumacz i wydawca kancjonałów, w których zamieszczał m.in. pieśni przełożone przez Guzowiusza. Przekłady obu weszły w skład Pieśnioksięgu, czyli Kancjonału gdańskiego q Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza (1803).
