OGRÓD SCHOPENHAUERA
| < Poprzednie | Następne > |
OGRÓD SCHOPENHAUERA, Orunia. W 2. połowie XVIII wieku własność q Andreasa Schopenhauera. Jeden z pierwszych gdańskich prywatnych ogrodów otwartych dla publiczności. Obecnie na północy od ul. Dworcowej, dawniej ciągnął się od głównego traktu wiodącego z południa do Gdańska (obecnie ciąg q Traktu św. Wojciecha) na wschód, po otoczenie ul. Głuchej na zachodzie. Z ogrodu prowadził skrót do Bramy Nizinnej, nazywany Aleją Schopenhauerów (nieistniejący). Część założenia ogrodowego, bezpośrednio stykająca się z dworem, była regularna: prosty, geometryczny ogród z salonem ogrodowym i dwoma wydłużonymi wnętrzami, utworzonymi przez obsadzenia alejowe. Aleja środkowa zakończona była altaną z posadzonych po okręgu lip, zachowały się pozostałości trzech alej i ślady czterech lip, zapewne flankujące elewację ogrodową dworu. Dwór i ogród zniszczony w 1807 roku, w czasie wojen napoleońskich. W 1. połowie XIX wieku w posiadaniu różnych właścicieli, w roku 1845 od Cezarego Mielke posiadłość nabył August F. Hohnfeld. Układ ogrodu zburzyło przeprowadzenie linii kolejowej (q kolej), na potrzeby której wykorzystano jego znaczną część. Na miejscu dworu wybudowano gospodę (ogrodową restaurację), ze względu na sąsiedztwo kolei noszącą nazwę Die Ostbahn (Kolej Wschodnia), przy An der Ostbahn 4 (ul. Dworcowa). W okresie letnim wystawiano składane stoły i krzesła, w okrągłej fontannie trzymano złote rybki. Od 21 VI 1875 bar z wyszynkiem pod firmą H. Mathesius był własnością Hermanna Mathesiusa (1844 Wejherowo – 31 XII 1889 Gdańsk-Orunia). W sezonie letnim urządzał liczne koncerty muzyki popularnej oraz tańce przy muzyce kapeli. Spadkobiercą został syn Franz Mathesius (17 X 1872 Gdańsk-Orunia – 23 XII 1929 Gdańsk-Orunia) po nim Kurt Mathesius (19 IX 1910 Gdańsk – maj 1947), zbrodniarz nazistowski, jeden z założycieli q obozu Stutthof. Sądzony przez amerykański Trybunał Wojskowy w Dachau (popełnił samobójstwo przez powieszenie). Obecnie w miejscu restauracji znajduje się wzniesiony po roku 1945 budynek Domu Kultury, na gruntach byłego parku w latach 1968–1998 istniało q kino Kosmos, obecnie stacja paliw i myjnia samochodowa.
