PRZERÓBKA (Troyl), obecnie jedna z jednostek pomocniczych Gdańska (q administracyjny podział). W połowie XIX wieku prasa gdańska stosowała także nazwę Przerabka. Początkowo (wzmiankowane od 1780 roku) osiedle nad Wisłą, powstałe wzdłuż drogi flisackiej, używanej przy przeciąganiu (trałowaniu) tratw za pomocą lin, zwanej trelem (stąd nazwa Troyl), w miejscu obecnej ul. Nad Brzegiem oraz drogi (obecna ul. Sienna) do przeprawy przy q Gęsiej Karczmie, do końca XIX wieku z nieliczną, rozproszoną zabudową i z kilkoma zagrodami nad q Wisłą, naprzeciwko q Polskiego Haka. Bardziej na północy, naprzeciw wyspy q Ostrów, od połowy XVII wieku funkcjonowały dwa większe gospodarstwa, tzw. Mały Holender i Wielki Holender; w tym drugim działający tu wiatrak przetrwał jeszcze do początku XX wieku. W rejonie Heubuder Straße (ul. Sienna) powstała w 1869 roku wytwórnia rzecznych łodzi Johanna Daniela Wojana, po roku 1900 przeniesiona na Troyl 13 (ul. Przetoczna; q stocznia Wojana). W 1885 w Przeróbce mieszkało 359 osób. Od 1 IV 1907 w granicach administracyjnych miasta Gdańska, z około 400 mieszkańcami. Po powstaniu w roku 1904 kanału zwanego Kaiserhafen (q Kanał Kaszubski), powstaniu nowych nabrzeży, doprowadzeniu q kolei i wybudowaniu w 1912 q mostu Siennickiego, obszar Przeróbki i okolic poddany został intensywnej zabudowie przemysłowej. W roku 1905 powstała działająca i obecnie kolejowa stacja rozrządowa, zwana do 1945 Kaiserhafen Bahnhof. Oprócz odsuniętych od zabudowy fabryk (jak od 1913 Chemische Produktenfabrik Pommerensdorf, przy obecnej ul. Kujawskiej 2; q przedsiębiorstwa i zakłady przemysłowe), w 1912 przy Breitenbachstraße 25 (ul. Siennicka) powstały warsztaty kolejowe Eisenbahn-Hauptwerkstatt Danzig-Troyl (q Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego). Powstało wówczas osiedle mieszkaniowe, głównie dla pracowników warsztatów kolejowych, przy Breitenbachstraße, Wichertstraße (ul. Lenartowicza), Bodelschwinghstraße (ul. Kryniczna) i Troyl. Podczas I wojny światowej na wysokości ujścia Motławy do Wisły utworzony został q obóz jeniecki (od 15 I 1915 obóz pracy) dla oficerów i żołnierzy rosyjskich. W okresie q II Wolnego Miasta Gdańska powstały składy Towarzystwa Aldag. Położenie nad Wisłą sprzyjało w tym czasie powstawaniu mniejszych zakładów produkujących kutry i łodzie (Argus Boot-Maschinen- und Motorenbau, od 1922 przy Heubuder Straße 33; q przedsiębiorstwa i zakłady przemysłowe). W 1927 roku Przeróbkę połączono linią tramwajową ze Śródmieściem (Targ Kaszubski – Stogi; q tramwaje), oddano też wówczas do użytku asfaltową drogę na q Stogi (obecnie ul. Wosia Budzysza). W tym okresie powstało osiedle domków szeregowych przy ul. Troyl. Podczas II wojny światowej w pobliże Chemische Werke (wcześniej Chemische Produktenfabrik Pommerensdorf) przenoszono inne zakłady chemiczne (w 1941 na Troyl 67 – Siegel & Co. Chemische Fabrik, z okolic Oruni; q przedsiębiorstwa i zakłady przemysłowe). W 1945 roku nazwę Troyl nieoficjalnie zmieniono na Trojan, Zarząd Miasta przyjął wprawdzie nazwę Zawiśle, jednak w 1948 z dwóch proponowanych nazw: Przerabka lub Przeróbka, Ministerstwo Administracji Publicznej zatwierdziło drugą. Od maja 1945 uruchomiono Warsztaty Główne Gdańsk-Trojan, następnie Warsztaty Kolejowe PKP, od 1952 q Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego. Od roku 1948 uruchomiono produkcję w fabrykach chemicznych (późniejsze Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych; q przedsiębiorstwa i zakłady przemysłowe. Po 1945). 5 IX 1960 przy ul. Siennej 26 oddano do użytku budynek SP nr 61 (od 1973 im. Józefa Wybickiego). W roku 1970 przy ul. Siennickiej 23 otwarto q Zakład Karny Gdańsk-Przeróbka. RED
Przeróbka. Ulice
| Andersena Chrystiana (od 1977)
|
| Bajki (Rimrottstraße – na pamiątkę dr. inż. Fritza Rimrotta, prezydenta gdańskiej Dyrekcji Kolei Pruskich)
|
| Jana Brzechwy
|
| q Jeana Charpantiera
|
| Chemików (od 1995)
|
| q Roberta de Plélo (od 1995)
|
| Karola Dickensa (od 1977)
|
| Kryniczna (Bodelschwinghstraße)
|
| Ku Ujściu (Weichselmünder Weg)
|
| Kujawska (Am Fort Kronprinz)
|
| Teofila Lenartowicza (Wichertstraße – na pamiątkę Wicherta, dyrektora budowy Głównego Warsztatu Kolejowego Gdańsk-Troyl)
|
| q Joachima Pastoriusza (Röttgerstraße)
|
| Pokładowa (od 1960)
|
| Przetoczna (Troyl)
|
| Sienna (Heubuder Straße) – od nr. 2 do nr. 26 parzyste i od nr. 1 do nr. 39 nieparzyste
|
| Siennicka (Breitenbachstraße, zob. Paul Breitenbach) – od nr. 10 do nr. 27
|
| Stara Twierdza
|
| mjr. Henryka Sucharskiego (nazwa nadana 28 X 1969, ulica oddana do użytku 30 VIII 1971)
|
| RED
|
