OSOWA
| < Poprzednie | Następne > |
OSOWA (1659–1945 Espenkrug, 1886 Osowa Góra, 1928 Osowa), nazwa od drzew osika (niem. espen), obecnie jedna z 30 jednostek pomocniczych Gdańska, o statusie osiedla (q administracyjny podział). Od północy graniczy z Gdynią, od południa z q Barniewicami i q Nowym Światem, od zachodu z gminą Żukowo. Wzmiankowana od 1659 roku jako karczma należąca do q klasztoru cystersów w Oliwie, przy wsi q Wysoka, na wschodnim krańcu q Jeziora Osowskiego (należącego obecnie do Chwaszczyna), przy obecnej ul. Kielnieńskiej 169 (karczma istniała do roku 1945, następnie sklep Gminnej Spółdzielni). W roku 1783, po sekularyzacji dóbr klasztoru oliwskiego, rozwinięta w osadę, w 1867 o powierzchni 8 ha (częściowo poza obecną granicą administracyjną Gdańska), z 16 domami i 153 mieszkańcami. W końcu XIX wieku założono tu cegielnię (przy obecnej ul. Iławskiej), co przyśpieszyło rozwój osiedla i powstanie domów robotniczych u wylotu obecnej ul. Kacze Buki i na q Kukawce. Po I wojnie światowej w granicach RP. 1 I 1973 włączona w granice administracyjne Gdańska, zajmowała obszar 747,28 ha, liczyła 1433 mieszkańców (w tym 720 mężczyzn) i 302 mieszkania. W roku 1973 Spółdzielcze Zrzeszenie Budowy Domów Jednorodzinnych „Okrętowiec”, rozpoczynając na terenie Wysokiej (na obszarze około 25 ha przejętym od Państwowego Funduszu Ziemi, między ul. Biwakową, Niedziałkowskiego i Barniewicką) budowę 202 domów jednorodzinnych dla swoich pracowników, nadało całemu obszarowi budowy nazwę Osowa. Od lat 70. XX wieku nazwę Osowa przyjęły wszystkie powstające osiedla. W roku 1979 powstała SM Osowa, budująca na 24 ha w granicach ul. Sołdka, Szalupowej, Balcerskiego, Zatokowej, Wendy, Korsarzy, Siedleckiego i Barniewickiej; w 1980 SM im. Obrońców Wybrzeża, budująca między ul. Kielnieńską, Komety, Herkulesa, Bliźniąt, Feniksa, Perseusza, Cefeusza, Wodnika, Wagi, Jednorożca, Kasjopei, Syriusza, Bereniki. 15 VI 1992 konsekrowano q kościół Chrystusa Zbawiciela, 15 III 1986 otwarto w nowym budynku szkołę przy ul. Siedleckiego 14, 1 IX 2004 szkołę przy ul. Wodnika 57 (po rozwiązaniu Zespołu Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 7 funkcjonowały w budynku: SP nr 81 im. prof. Michała Siedleckiego i Gimnazjum nr 33); 1 IX 2005 oddano do użytku kompleks sportowy przy gimnazjum (boiska, duża sala gimnastyczna, zespół sal mniejszych). W 2010 roku w budynku przy ul. Wodnika 57 otwarto XXIV LO (wraz z Gimnazjum nr 33 tworzące Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 2). 18 XI 1998 oddano do użytku u zbiegu ul. Spacerowej 48 i Obwodnicy Centrum Handlowe Geant (powierzchnia handlowa 40 tysięcy m², hipermarket, 57 sklepów, 8 punktów usługowych, 7 gastronomicznych, parking dla 1720 samochodów, 700 zatrudnionych), obecnie Centrum Handlowe Osowa. W maju 2000 roku utworzono nową parafię pod wezwaniem św. Polikarpa Biskupa i Męczennika przy pl. św. Jana Apostoła. W styczniu 2002 roku otwarto przy ul. Odyseusza 2 hipermarket sieci remontowo-budowlanej Castorama, w 2003 przy ul. Wodnika 79 hurtownię dla przedsiębiorców Selgros Cash and Carry. Nazwę Osowa rozciągnięto w tym czasie także na sąsiednie, wcześniej samodzielne, punkty osadnicze: 1) Rajski Ogród (Paradiesgarten), własność cystersów z Oliwy: w roku 1763 karczmę oddawaną w dzierżawę, po sekularyzacji zwanej Paryskim Ogrodem (Pariser Garten), w rejonie ul. Juraty, Barniewickiej i Drawskiej (w 1859 – 8 domów, w 1905 – 17 mieszkańców); 2) Żabi Kruk (Poggenpful), nazwa od bagna, na północ od Paryskiego Ogrodu po obecną ul. Gnieźnieńską i Kukawkę. Stacja kolejowa z około 1930 roku zbudowana na terenie q Nowego Świata. W skład jednostki wchodzą: q Barniewice, q Kukawka, Nowy Świat, q Owczarnia. Osiedle o zabudowie szeregowej i niskich blokach, na powierzchni 13,4 ha, około 10 tysięcy mieszkańców.
Tabela: Ulice. Osowa
