PIASKOWNIA
| < Poprzednie | Następne > |
PIASKOWNIA (1381 spelunca arenae, 1430 santgrube, nast. Sandgrube), ob. rejon ul. Rogaczewskiego. W XIV w. u nasady płn. stoku q Biskupiej Górki, na zach. od q Kanału Raduni, w obrębie miejskich posiadłości powstało rozległe żwirowe wyrobisko, z którego czerpano budulec do lokowanego właśnie q Głównego Miasta. Po wyczerpaniu złóż w pocz. XV w. teren przekształcił się w otwarte przedmieście, skupione wokół drogi na Biskupą Górka i q Chełm. Około 1430 notowano 60 ogrodów. Przy P., nad Kanałem Raduni, do 1563 znajdował się pierwotny zespół szpitala św. Gertrudy. W 1655–56 z powodu zagrożenia szw. ufortyfikowano BG i jej podnóże: wał ziemny zablokował drogę na Chełm, a P. znalazła się w obrębie umocnień miejskich. Pod koniec XVII w. w obwarowaniu między P. a q Nowymi Ogrodami wzniesiono bastion Piaskowy (Sandgrube, q fortyfikacje). Około 1687 była ul. o gęstej zabudowie kilkukondygnacyjnymi budynkami. W 1. poł. XVIII w. na majdanie bastionu Piaskowego mieścił się specjalny targ dla kupców z kościelnych osad podmiejskich. Księgi gruntowe z XVII–XVIII w. odnotowywały 44 opatrzone numerami policyjnymi posesje, znajdujące się w większości w posiadaniu zamożnych gd. kupców i rzemieślników, a także niektórych gd. szpitali. W 1. poł. XIX w. pojawiły się zakłady przem.: rafineria cukru (1809), fabryka tabaki (przed 1822). Około 1850 zbudowano budynek prus. landratury, a ul. przeciął wykop z torami kolejowymi do dworca przy Promenadzie (ob. q Dworzec Główny). Mieściła się tu lokalna lud. szkoła i od 1880 pod nr. 14 szkoła akuszerek q Prowincjonalny Zakład Kształcenia Położnych. W 1885–87 w miejsce m.in. szkoły ludowej wzniesiono pod nr. 9–15 budynek Miejskiego Szpitala Chirurgicznego (q Szpital Miejski (Lazaret przy Sandgrube), q Miejski Zakład Opieki Społecznej), po 1945 siedziba dyr. Lasów Państwowych. Zniesienie systemu fortyfikacji i niwelacja Bastionu Piaskowego w okresie międzywojennym pozwoliły na wydłużenie ul., ponowne złączenie jej z drogą na Biskupią Górkę (Schleheta / Tarnowa Dolina, po 1945 ul. Pohulanka). W 1931–32 powstał tu kośc. Polonii gd. q kośc. Chrystusa Króla. W 1945 zabudowa uległa znacznemu zniszczeniu, jej nazwę zmieniono na ul. ks. Rogaczewskiego. Po 1980 budowa Trasy W-Z (al. Armii Krajowej) ponownie uczyniła z P. ślepy zaułek.
