OGRÓD SCHOPENHAUERA
| < Poprzednie | Następne > |
OGRÓD SCHOPENHAUERA, Orunia. W 2. poł. XVIII w. własność q Andreasa Schopenhauera. Jeden z pierwszych gd. pryw. ogrodów otwartych dla publiczności. Obecnie na płn. od ul. Dworcowej, dawniej ciągnął się od gł. traktu wiodącego z płd. do Gd. (ob. ciąg q Traktu św. Wojciecha) na wsch., po otoczenie ul. Głuchej na zach. Z ogrodu prowadził skrót do Bramy Nizinnej, nazywany Aleją Schopenhauerów (nieistniejący). Część założenia ogrodowego, bezpośrednio stykająca się z dworem, była regularna: prosty, geometryczny ogród z salonem ogrodowym i 2 wydłużonymi wnętrzami, utworzonymi przez obsadzenia alejowe. Aleja środkowa zakończona była altaną z posadzonych po okręgu lip, zachowały się pozostałości 3 alej i ślady 4 lip, zapewne flankujące elewację ogrodową dworu. Dwór i ogród zniszczony 1807, w czasie wojen napoleońskich. W 1. poł. XIX w. w posiadaniu różnych właścicieli, 1845 od Cezarego Mielke posiadłość nabył August F. Hohnfeld. Układ ogrodu zburzyło przeprowadzenie linii kolejowej (q kolej), na potrzeby której wykorzystano jego znaczną część. Na miejscu dworu wybudowano gospodę (ogrodową restaurację), ze względu na sąsiedztwo kolei noszącą nazwę Die Ostbahn (Kolej Wschodnia), przy An der Ostbahn 4 (ul. Dworcowa). W okresie letnim wystawiano składane stoły i krzesła, w okrągłej fontannie trzymano złote rybki. Od 21 VI 1875 bar z wyszynkiem pod firmą H. Mathesius był własnością Hermanna Mathesiusa (1844 Wejherowo – 31 XII 1889 Gd.-Orunia). W sezonie letnim urządzał liczne koncerty muzyki popularnej oraz tańce przy muzyce kapeli. Spadkobiercą został syn Franz Mathesius (17 X 1872 Gd.-Orunia – 23 XII 1929 Gd.-Orunia) po nim Kurt Mathesius (19 IX 1910 Gd. – maj 1947), zbrodniarz nazistowski, jeden z zał. q obozu Stutthof. Sądzony przez amer. Trybunał Wojskowy w Dachau (popełnił samobójstwo przez powieszenie). Obecnie w miejscu restauracji znajduje się wzniesiony po 1945 budynek Domu Kultury, na gruntach byłego parku 1968–98 istniało q kino Kosmos, ob. stacja paliw i myjnia samochodowa.
