OBYWATELSTWO II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA
| < Poprzednie | Następne > |
OBYWATELSTWO II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA. Traktat wersalski, który powołał do życia q II Wolne Miasto Gdańsk (WMG), przesądzał kwestię obywatelstwa ludności zamieszkałej na jego terytorium (art. 105). Mieszkańcy tego obszaru tracili po uprawomocnieniu traktatu (10 I 1920) obywatelstwo niem. i uzyskiwali prawo do obywatelstwa II WMG. Ponieważ mogli je uzyskać w momencie formalnego proklamowania II WMG (15 XI 1920), między 10 I a 15 XI 1920 kwestia obywatelstwa pozostawała zawieszona. Mimo to administracja gd. wystawiała w tym czasie dokumenty tożsamości, stwierdzające posiadanie obywatelstwa gd. Traktat wersalski przesądzał automatyczną zmianę obywatelstwa z niem. na gd. Osobom, które były pełnoletnie 10 I 1922, przyznawał prawo dokonania wyboru między obywatelstwem gd. a niem. (art. 106). W wypadku wyboru niem. nakładał obowiązek przeniesienia się do Niemiec. Umowę gd.-niem. zawarto w tej sprawie 8 XI 1920. Do 10 I 1922 obywatelstwo niem. przyjęło ponad 10 tys. osób, z których do poł. 1923 ok. 90% wyjechało do Niemiec. Po włączeniu II WMG do III Rzeszy we wrześniu 1939, gdańszczanie nabywali obywatelstwo niem., o ile uznano ich przynależność do narodowości niem. Osoby „zdatne do zniemczenia” mogły uzyskać tylko warunkową przynależność państw., bez nadania obywatelstwa III Rzeszy. Należący do narodowości pol. uzyskali status poddanych – przynależność państw. niższej kategorii, zaś „rasowo obcy” mieszkańcy II WMG: Żydzi i Cyganie, stawali się bezpaństwowcami.
