FUNDACJA ABEGGA
| < Poprzednie | Następne > |
FUNDACJA ABEGGA (Abeggsche Stiftung für Arbeiterwohnungen zu Danzig) na rzecz budowy i utrzymania tanich domów dla robotników i uboższych urzędników. Powstała 6 XII 1869, w okresie przem. prosperity Gd. (rozwoju przemysłu stocz., zbrojeniowego i związanego z tym napływu nowej ludności) dzięki zapisowi testamentowemu q Heinricha B. Abegga, zał. przez spadkobierców i wsparta zapisami wdowy po Heinrichu, Louisy Caroliny Abegg (z domu Muhl, 1795–1870, q Towarzystwo Pokoju) i jej córki Julii Marii Abegg (1829–1902). Od 21 II 1870 na czele zarządu f. stał zięć ofiarodawcy q Georg Friedrich Abegg, w jej skład wchodzili czołowi notable gd. W kwietniu 1871, po wykupieniu terenu, wybudowano pierwszy dom na Dolnym Mieście, przy Feldweg (ul. Polna, od 1876 od nazwiska fundatora Abegg-Gasse, ob. ul. Dobra). 30 V 1890 nieopodal, przy Hühnerberg (Kurza Góra, ob. ul. Kurza) otwarto q łaźnię publiczną. Do 1913 wybudowano 306 domów jedno- i wielorodzinnych, z 532 mieszkaniami jedno- i dwupokojowymi z kuchnią i ubikacją, w których mieszkało 2,5 tys. osób. Domy, pozbawione ozdób, miały 2 kondygnacje (oraz strych i piwnicę) i mały ogródek. Większe osiedla powstały: 1871–75 na Dolnym Mieście (22 domy, 84 mieszkania); 1889–94 w Nowym Porcie przy Wilhelmstraße (ul. Wolności; 56 domów, 63 mieszkania); 1895–1900 we Wrzeszczu, w rejonach Eigenhausstraße (ul. Własna Strzecha; 151 domów i 218 mieszkań); 1897–1906 w rejonie ob. ul. Grunwaldzkiej: przy Lichtstraße (ul. Kolejarzy), Petschowstraße (w 1945 ul. Stanisława Dubois, od 1946 ul. Miedziana), Piwkostraße (ul. Syrokomli; q Heinrich Piwko), Pfefferstraße (w 1945 ul. Czerwonego Sztandaru, od 1946 ul. Gomulickiego), Hennigsstraße (w 1945 ul. Barlickiego, od 1946 ul. Ceglana; 65 domów, 129 mieszkań), 1906–07 przy Brösener Weg (ul. Chrobrego 42A–46B), na działce nabytej w 1905 (5 domów, 12 mieszkań; ob. istnieją 3 domy: nr 16, 26–28 oraz 34–36). Kupno domu możliwe było na dogodnych warunkach (system rat, kredytów hipotecznych), należały do najtańszych w mieście. Fundacja wprowadziła zakaz picia w domach alkoholu, jej wysłannicy sprawdzali stan utrzymania porządku w mieszkaniach. Oprócz tego budowała przedszkola, bibl., kantyny, tanie kuchnie i domy noclegowe dla bezdomnych. Zajmowała się dożywianiem ubogich zimą. Zakończyła działalność z wybuchem I wojny światowej. Rozwiązała się po 1921, gdy z powodu inflacji utraciły wartość posiadane kapitały. Ostatnim prezesem był q Carl E. Rodenacker.
