RICCIUS CHRISTOPHER, profesor Gimnazjum Akademickiego
| < Poprzednie | Następne > |
CHRISTOPHER RICCIUS (Reich) (1590 Szczecin – 28 IV 1643 Gdańsk), profesor prawa w gdańskim Gimnazjum Akademickim, syndyk. Wywodził się z rodziny zamieszkałej we Florencji, jego dziadek Peter (ur. 1510) po przyjęciu luteranizmu osiadł w Niemczech. Syn Joachima (1540 Szczecin – 1622 Gartz), profesora retoryki w szczecińskim Pedagogium, w latach 1594–1603 kaznodziei i inspektora duchownego w Gartzu nad Odrą (Meklemburgia, po niemieckiej stronie niedaleko Gryfina, obecnie zaliczane do aglomeracji szczecińskiej) oraz poślubionej w 1589 Judyty (ur. 1560) z domu Sass. Miał braci Adama (8 I 1605 Gartz – 19 VIII 1662 Królewiec), w kwietniu 1620 zapisanego do Gimnazjum Akademickiego w Gdańsku, w 1635 licencjata praw w Orleanie (Francja), profesora prawa na uniwersytecie w Królewcu, w latach 1651–1661 jego rektora, oraz Martina (ur. około 1595 Gartz), od 1615 studenta uniwersytetu w Rostocku.
Ukończył szczecińskie Pedagogium, od 1609 uczył się w Gimnazjum Joachimicum w Berlinie, od lutego 1610 do 1613 studiował w Rostocku, następnie w Wittenberdze, słuchał wykładów także i na innych uniwersytetach (Jena, Strasburg, Leuven). Na uniwersytecie w Orleanie uzyskał licencjat z prawa, po którym otrzymał propozycję pracy w gdańskim Gimnazjum Akademickim. Wprowadzony został tu 3 VII 1619, obejmując katedrę prawa i historii, a jednocześnie obowiązki inspektora Gimnazjum. W 1635 odbył dłuższą podróż naukową po Europie, odwiedził Francję, Anglię, Niemcy i Niderlandy, uzyskał też stopień doktora praw. Autor publikacji z historii ustroju Polski w okresie królów elekcyjnych. W 1636 opublikował rozprawę De Coronatione regia (Paris 1636), w której badał znaczenie i przebieg ceremonii koronacyjnych w Polsce od czasów piastowskich po sobie współczesne, podnosząc konieczność uściśleni prawnych zasad wyboru nowego króla. Myśli te rozwinął w pracy Problema regium de electione principium tranquilla..., będącej pierwszym omówieniem teoretycznych zasad elekcji i koronacji królów polskich, cieszącej się zainteresowaniem badaczy jeszcze i w XVIII wieku. W 1638 zrezygnował z pracy w Gimnazjum Akademickim, obejmując funkcję gdańskiego syndyka. Był m.in. w gronie broniących przywilejów Gdańska przed próbami ich ograniczenia przez króla polskiego Władysława IV.
Był dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy ożenił się 11 V 1620 z Barbarą (pochowana 12 VIII 1638 w kościele Najświętszej Marii Panny (NMP) pod płytą nagrobną nr 116, zakupioną przez ojca w 1617), córką Mathiasa Feigiusa (Feige; około 1565 – pochowany 1 VI 1624), z którą miał synów 1/ Joachima Christopha (1626 – pochowany 16 X 1654), w styczniu 1640 zapisanego do Gimnazjum Akademickiego, w 1647 studenta prawa w Wittenberdze, i 2/ Constantina, w grudniu 1647 zapisanego do Gimnazjum Akademickiego, oraz córki 3/ Adelgundę (1624–1673), od 1642 żonę sekretarza Starego Miasta Gdańska Andreasa Petersa, od 1650 Johanna von Hammena (zob. Ludwig Hammen), i 4/ Benignę (1636 – pochowana 5 VII 1668), od 14 VI 1654 żonę Hansa Schumanna (pochowany 5 V 1661 wraz z teściem). 8 XI 1639 ożenił się powtórnie, z Dorotheą (zm. 21 I 1642), córką Adama Pischa (zm. 1639 Gdańsk), prowizora kościoła NMP, członka Trzeciego Ordynku, z którą miał córkę 5/ Annę Marię (zm. 20 VIII 1676 ), od 4 V 1659 żonę lekarza Johanna Fabritiusa (Schmiedta).
Zawarcie pierwszego małżeństwa uczcił okolicznościowym utworem Michael Beggerov (Nuptiis Christophori Riccii et Barbarae Matthiae Feigii filiae sponsae) i zbiorem własnych wierszy uczniowie Gimnazjum. Zmarł po krótkiej chorobie, pochowany 1 V 1643 w kościele NMP przy swojej pierwszej żonie i – później – z wszystkimi swoimi dziećmi. Poświęcone mu wiersze żałobne przygotował Salomon Blanck (Auf den Hintritt Christophori Riccii. Trauer-Gedicht).
Bibliografia:
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 110, 137, 159.
Maciejowski Tadeusz, Prawo i jego nauczanie w Gdańskim Gimnazjum Akademickim od XVI do XIX wieku, „Czasopismo Prawno-Historyczne”, t. 62, 2015, z. 2, s. 112-113.
Mokrzecki Lech, Riccius Krzysztof, w: Polski Słowni Biograficzny, t. 31, 1988, s. 272-273.
Mokrzecki Lech, Riccius Krzysztof, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. 4, Gdańsk 1997, s. 66.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.-18. Jahrhundert, Klausdorf/Schwentine 1986-1992, Bd. 4, 36.
