KRASSOWSKI FELIKS, scenograf Teatru Wybrzeże
FELIKS KRASSOWSKI, pseud. Feliński (2 VII 1895 Warszawa – 9 VIII 1967 Warszawa), malarz i scenograf teatralny. Syn Stanisława, urzędnika kolejowego, i Karoliny z domu Rudzińskiej. W latach 1911–1914 studiował w Szkole Rysunkowej im. Wojciecha Gersona w Warszawie, w 1914–1915 u Wincentego Drabika w tamtejszej Szkole Sztuk Pięknych oraz w 1916–1918 malarstwo u Konrada Krzyżanowskiego w Polskiej Szkole Sztuk Pięknych w Kijowie. Tam debiutował jako scenograf w Teatrze „Studya” Stanisławy Wysockiej (spektakl Siostra Beatrix, 25 III 1917), a w jego przedstawieniach także jako adept pod pseudonimem Feliński.
Od 1919 współpracował z wieloma teatrami, m.in. „Bagatelą” i Operą Buffo w Warszawie (1919), w Inowrocławiu (1919/1920), Narodowym w Toruniu (1921–1924), im. Słowackiego w Krakowie (1924–1926). W 1926 wziął udział w wystawie grupy artystycznej „Jednoróg”, prezentując projekty scenograficzne, w tym samym roku wydał też broszurę Scena narastająca, w której postulował dekoracje oszczędne, uzupełniane w miarę rozwoju akcji, czego „najkonsekwentniejszą ekspozycją” – według krytyka teatralnego, Stanisława Marczaka-Oborskiego – była inscenizacja plastyczna sztuki Fernanda Crommelyncka Maski w reżyserii Edmunda Wiercińskiego w Teatrze Nowym w Poznaniu (premiera 18 X 1927). Jednocześnie, pracując dla wileńsko-grodzieńskiej „Reduty”, przygotował m.in. bliską kubizmowi scenografię do Cyda Stanisława Wyspiańskiego (19 III 1927 Wilno), a także ekspresjonistyczną do Snu Felicji Kruszewskiej (17 IX 1927 Wilno).
W latach 1928–1933 pracował w Teatrze Miejskim w Bydgoszczy, w 1933–1935 w Teatrze Ziemi Pomorskiej w Toruniu, w sezonie 1936/1937 w Teatrze Miejskim w Częstochowie, a w 1938/1939 w Teatrze Miejskim w Sosnowcu. Podczas II wojny światowej w Warszawie, malował i zarabiał na utrzymanie w wytwórni przypraw do zup. W latach 1945–1946 był pełnomocnikiem Wydziału Kultury i Sztuki w Olsztynie na okręg mazurski, w 1946–1949 scenografem Teatru Polskiego w Bielsku-Białej i Cieszynie.
Od 1949 do emerytury w 1966 pracował w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, debiutując dekoracjami do Poskromienia złośnicy Szekspira w reżyserii Stanisława Kwaskowkiego (24 IX 1949). Następnie projektował scenografię m.in do Fantazego Juliusza Słowackiego w reżyserii Dobiesława Damięckiego (3 XII 1950), Barbarzyńców Maksyma Gorkiego w reżyserii Lidii Zamkow (16 XII 1953), Lisiego gniazda Lillian Hellman w reżyserii Łazarza Kobryńskiego (3 V 1955), Kobiety w trudnej sytuacji Marka Domańskiego w reżyserii Stanisława Milskiego (30 VIII 1961).
Równolegle współpracował m.in. z Teatrem Polskim w Poznaniu (Zwycięstwo Janusza Warmińskiego w reżyserii Tadeusza Muskata, 30 VI 1951), Bałtyckim Teatrem Dramatycznym w Koszalinie (Szelmostwa Skapena Molière’a w reżyserii Stanisława Jaśkiewicza, 26 VI 1954), gdańskim Studiem Rapsodycznym (Strójcie mi, strójcie narodową scenę w reżyserii Malwiny Szczepkowskiej, 7 X 1957), Teatrem Powszechnym Województwa Gdańskiego w Sopocie (Ich czworo Gabrieli Zapolskiej w reżyserii Marii Chodeckiej, 31 III 1959). 4 I 1958 w Teatrze Wybrzeże podczas przedstawienia Cyda Stanisława Wyspiańskiego w reżyserii Karola Borowskiego odbył się jubileusz 40-lecia jego pracy scenograficznej. W ostatnich latach życia związany był z Grupą Artystyczną "EM-KA" na warszawskim Żoliborzu, zajmując się głównie malarstwem olejnym i monotypią i skłaniając się ku awangardzie.
Jego prace znajdują się m.in. w Muzeum Historycznym w Bielsku-Białej, w Muzeum Historycznym miasta Krakowa oraz w kolekcjach prywatnych. Autor także szkiców i artykułów na tematy teatralne. Wykonał dekoracje dla ponad 300 spektakli. Stanisław Marczak-Oborski pisał o nim jako jednym z „najciekawszych i najbardziej twórczych scenografów polskich, notorycznie niedocenianym, który wnosił coś własnego, nieopatrzonego, czym podnosił rangę każdego spektaklu i każdego teatru”.
Od 7 II 1923 mąż Marii Magdaleny z domu Kordowskiej (ur. 1902), ojciec Salomei Danuty (8 XII 1923 Toruń – 4 III 2010 Warszawa). Pochowani w w grobie rodzinnym na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
Bibliografia:
Chojnacka Barbara, Feliks Krassowski (1895–1967). Artysta malarz i scenograf Teatru Miejskiego w Bydgoszczy, w: Kronika Bydgoska, t. 34, Bydgoszcz 2013.
Encyklopedia teatru polskiego, https://encyklopediateatru.pl/scenograf/15995/feliks-krassowski#.
