ADWOKATURA
| < Poprzednie | Następne > |
ADWOKATURA. Lata 1808–1816. W tych latach adwokaturze przypadła szczególna rola. Okres I Wolnego Miasta Gdańska i najbliższych po nim lat przyniosły w Gdańsku liczne zmiany własnościowe. Dotyczyło to głównie posiadaczy kamienic jak i różnego typu firm. Liczne były upadłości firm i spółek handlowych, wymuszone przez fiskalną politykę władz francuskich. Spłata kontrybucji oraz różnych opłat nakładanych na rzecz francuskich władz Gdańska, w tym spłat kolejnych rat pożyczek zaciągniętych w zagranicznych bankach, zmieniły gospodarkę miasta, powodując wiele bankructw. Pożar w 1813 na Spichlerzach spowodował w latach 1814–1816 i tam liczne zmiany własnościowe. Często skomplikowane sprawy spadkowe znajdowały finał w sądach, w sprawach tych brały udział gdańskie kancelarie adwokackie. W regulacji prawnego statusu własnościowego majątku gdańszczan ważną rolę odegrało około 15 działających w tym czasie gdańskich kancelarii adwokacko–notarialnych. Kierowali nimi, dochodząc niekiedy do znacznych majątków, między innymi: Johann Carl Friese, Balthasar Jacob Groddeck, Franz Wilhelm Jungkuntz, Carl Ephraim Roepell, Gottlieb Wilhelm Skerle, Daniel Sommerfeldt, Salomon Conrad Stahl, Carl Benedickt Titius, Johann Emannuel Trauschke, Gottlieb Christian Weiss.
Po 1945. Pierwsza Tymczasowa Rada Adwokacka dla Izby Adwokackiej w Gdańsku została powołana decyzją Ministra Sprawiedliwości z 17 X 1945. Na jej przewodniczącego został wyznaczony Kazimierz Ogrodzki. Początkowo Izba Gdańska obejmowała rozległy i zróżnicowany obszar, sięgający od Szczecina po Elbląg. Pierwsza jej siedziba znajdowała się w kancelarii wicedziekana Edmunda Szabłowskiego w Sopocie przy ul. Żeromskiego 7. Niemal natychmiast po powołaniu Rada przystąpiła do tworzenia list adwokatów mogących na terenie Izby prowadzić stałą praktykę oraz listy aplikantów adwokackich. Adwokaci udzielali się społecznie, uchwałą Rady Adwokackiej z 9 I 1946 powołano Biuro Pomocy Prawnej dla Niezamożnej Ludności.
27 VI 1950 uchwalono nową ustawę o ustroju adwokatury, która ograniczała kompetencje Izb, zwiększając jednocześnie uprawnienia Ministra Sprawiedliwości. Uzależniono powołanie pierwszych organów adwokatury od wydania przez Ministra Sprawiedliwości stosownego zarządzenia; do tego czasu rady adwokackie miały pochodzić z jego nominacji. W Izbie Gdańskiej pierwsze wybory odbyły się 24 VI 1956. Wprowadzona została nowa forma wykonywania zawodu – zespoły adwokackie. Wyrazem braku zaufania władz państwowych do palestry było zarządzenie ogólnej weryfikacji, której celem było wyłonienie adwokatów godnych wykonywania tego zawodu w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Na mocy uchwał Wojewódzkiej Komisji Weryfikacyjnej w Gdańsku wielu adwokatów zostało wówczas wykreślonych z listy, w tym między innymi Gracjan Płocieniak. W styczniu 1951 decyzją Ministra Sprawiedliwości z terenu działalności Izby Gdańskiej wydzielono Radę Adwokacką w Szczecinie – właściwą dla obszaru ówczesnego województwa szczecińskiego i koszalińskiego. Dalsze zmiany w obszarze terytorialnym Izby Gdańskiej wynikały z wprowadzenia w 1975 nowego podziału terytorialnego kraju.
Pod koniec 1955 Rada Adwokacka w Gdańsku otrzymała od Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Gdańsku uszkodzone w wyniku działań wojennych kamieniczki przy ul. Chlebnickiej 48/51. W tym miejscu rozpoczęto budowę Domu Adwokata, który oddano do użytku 8 IV 1972. Do dziś znajduje się tam siedziba Okręgowej Rady Adwokackiej.
Na początku lat 80. XX wieku wzrosło zapotrzebowanie na obronę osób oskarżonych o działalność opozycyjną, sądzonych w procesach politycznych. Na kartach historii Izby Gdańskiej zapisał się udział adwokatów między innymi w takich postępowaniach jak proces Komitetu Strajkowego Stoczni Gdańskiej z 1982 czy tzw. proces gdański z 1985, gdzie oskarżonymi byli związani z Solidarnością działacze antyrządowego podziemia. Po 1989 adwokaci uzyskali prawo do wykonywania zawodu w formie indywidualnych kancelarii adwokackich, która obecnie stanowi przeważającą formę prowadzenia praktyki adwokackiej.
Od 2008 Izba Adwokacka w Gdańsku przyjęła oficjalną nazwę Pomorska Izba Adwokacka w Gdańsku. Adwokatura pomorska jest bardzo przywiązana do swojej historii i tradycji. W uroczystościach poświęconych rocznicom powołania Izby Gdańskiej – w latach 1997 i 2005 – udział wzięli między innymi prezesi Naczelnej Rady Adwokackiej Czesław Jaworski i Stanisław Rymar, marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (RP) Maciej Płażyński, były prezydent RP Lech Wałęsa, były premier Jerzy Buzek, minister sprawiedliwości Andrzej Kalwas, marszałek województwa pomorskiego Jan Kozłowski, abp Tadeusz Gocłowski, prezydenci Gdańska Tomasz Posadzki i Paweł Adamowicz, prezydent Gdyni Wojciech Szczurek, prezydent Sopotu Jacek Karnowski.
W grudniu 2008 w gdańskich obchodach 90-lecia powołania Adwokatury Polskiej wziął udział między innymi prezydent RP Lech Kaczyński. Obchody te przeszły do historii palestry polskiej, wcześniej polscy adwokaci podczas oficjalnych uroczystości nie gościli aktualnie urzędującego Prezydenta RP. W 2010 Krajowy Zjazd Adwokatury, który odbywał się w Gdańsku, wybrał na stanowisko prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej członka Pomorskiej Izby Adwokackiej Andrzeja Zwarę.
| 1945–1949 | Kazimierz Ogrodzki |
| 1949–1953 | Bolesław Wiącek |
| 1953–1956 | Bronisław Augustyniak |
| 1956–1959 | Edmund Masiak |
| 1959–1964 | Gracjan Płocieniak |
| 1964–1979 | Bronisław Augustyniak |
| 1979–1989 | Stanisław Gołata |
| 1989–1995 | Grzegorz Jerzy Karziewicz |
| 1995–2001 | Włodzimierz Wolański |
| 2001–2007 | Jerzy Lipski |
| 2007–2012 | Jerzy Glanc |
| 2013–2021 | Dariusz Strzelecki |
| 2022– | Bartosz Golejewski |
