BARTKOWIAK ALEKSANDER, organizator ZOMO w Gdańsku
ALEKSANDER BARTKOWIAK (30 IX 1923 Mąkownica, powiat gnieźnieński – 8 VIII 1984 Gdańsk), organizator Zmotoryzowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej (ZOMO) w Gdańsku. Pochodził z rodziny robotniczej, syn Stanisława (1891–1934) i Anny z domu Twardowskiej (1898–1960). Brat Władysława (ur. 1920), Sylwestra (ur. 1922) oraz Marii (ur. 1925). Deklarował wyznanie rzymskokatolickie. Po ukończeniu siedmiu klas szkoły powszechnej w Witkowie, przez rok był uczniem w tamtejszym zakładzie fotograficznym „Foto Nyga”. Podczas okupacji pracował jako robotnik przymusowy w gospodarstwie rolnym w Ruchocinie.
W 1945 powołany do służby w Wojsku Polskim. Podczas niej, w 1946, wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej (PPR), następnie członek PZPR. Po zdemobilizowaniu, w stopniu sierżanta, w lipcu 1947 złożył podanie o przyjęcie do pracy w Milicji Obywatelskiej. Jego pierwszym stanowiskiem był etat inspektora ds. Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej (ORMO) Komendy Wojewódzkiej MO w Gdańsku. Dał się poznać jako sprawny organizator, dzięki jego inicjatywie powstał m.in. Dom Kultury ORMO w Gdańsku. W krótkim czasie przyczynił się także do rozbudowy ORMO na terenie województwa gdańskiego oraz nawiązania przez ten organ współpracy z jednostkami MO.
Od maja 1956 był oficerem dyżurnym Komendy Wojewódzkiej (KW) MO w Gdańsku. Szybko awansował, od 1948 był chorążym, od 1950 podporucznikiem, od 1952 porucznikiem, od 1954 kapitanem. 23 I 1957 został mianowany zastępcą dowódcy ZOMO w Gdańsku. Faktycznie jednak przez kilka początkowych miesięcy, do czasu powołania dowódcy, dowodził tą jednostką i zajmował się jej organizacją. Na stanowisku zastępcy dowódcy gdańskiego ZOMO pozostawał do 27 I 1960.
W czerwcu 1957 ukończył Liceum Ogólnokształcące dla Pracujących w Gdańsku i zdał maturę. W kolejnych latach był inspektorem inspektoratu ds. specjalnych KWMO w Gdańsku, a następnie jego kierownikiem. W 1961 otrzymał awans na majora. Od maja 1969, do przejścia w czerwcu 1972 w stopniu podpułkownika MO na emeryturę, był naczelnikiem Wydziału Zaopatrzenia KWMO w Gdańsku.
Odznaczony był Złotym Krzyżem Zasługi (1964), ), Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski (1970), Brązowym Medalem „Za Zasługi dla Obronności Kraju” (1969), odznakami „10 lat w Służbie Narodu” (1956) i „20 lat w Służbie Narodu” (1967). Żonaty z Zofią z domu Łuperczyńską (17 IV 1920 – 20 XII 2017 Gdańsk), ojciec Lecha (ur. 1945), Czesława (ur. 1949), Zdzisławy (1950–1951) i Grażyny (ur. 1953). Pochowany (z żoną) na Cmentarzu Komunalnym nr 5, Łostowickim.
Bibliografia:
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Oddział Gdańsk, 032/41, (akta osobowe Aleksandra Bartkowiaka).
