RACHALSKI ALFRED, dyrektor Biblioteki Głównej Politechniki Gdańskiej
< Poprzednie | Następne > |
ALFRED RACHALSKI (4 V 1880 Litowisko, obecnie Ukraina – 28 V 1952 Gdańsk), nauczyciel, bibliotekarz, dyrektor Biblioteki Głównej Politechniki Gdańskiej (BG PG). Syn Nikodema i Klementyny z domu Papp. W 1898 zdał maturę w III Gimnazjum we Lwowie. Studiował na uniwersytecie w Wiedniu. W latach 1898–1899 odbył służbę wojskową w 30. Pułku Piechoty w armii Austro-Węgier. W 1903 ukończył Wydział Przyrodniczo-Matematyczny Uniwersytetu Lwowskiego, magister filozofii nauk przyrodniczych. Podczas studiów był asystentem prof. Benedykta Dybowskiego w Katedrze Zoologii Uniwersytetu Lwowskiego i kierownikiem Muzeum ZOO we Lwowie. 26 V 1904, po zdaniu egzaminu przed Lwowską Komisją Egzaminacyjną, uzyskał uprawnienia nauczyciela w szkołach średnich z przedmiotów: historia naturalna, matematyka i fizyka. W 1904 uczył w Szkole Realnej w Krakowie, w latach 1905–1906 w I Gimnazjum w Stanisławowie, 1907–1919 w I Gimnazjum w Przemyślu. W okresie 1911–1920 pełnił w Przemyślu funkcję dyrektora Prywatnego Gimnazjum Żeńskiego Anny Rachalskiej, swojej żony. W latach 1920–1925 był p.o. naczelnika Wydziału I Ogólnego Kuratorium Okręgu Szkolnego Wileńskiego i wizytatorem szkół średnich. Od 6 marca do 17 września 1925 był wizytatorem szkolnym w Kuratorium Okręgu Szkolnego Krakowskiego. Od 31 X 1925 na emeryturze. W latach 1925–1931 był nauczycielem w prywatnym szkolnictwie w Wilnie, następnie do 1939 prawnikiem w Wydawnictwie Technicznym Ministerstwa Komunikacji w Warszawie.
W okresie II wojny światowej wraz z żoną Anną brał udział w tajnym nauczaniu w Państwowym Męskim Gimnazjum i Liceum Adama Mickiewicza w Warszawie (1940–1944), po powstaniu warszawskim został wywieziony do obozu przejściowego Dulag 121 w Pruszkowie, uciekł z transportu. Od kwietnia do października 1945 był kustoszem w Muzeum Miejskim w Łodzi, od listopada 1945 do sierpnia 1946 pracował w gdańskim Muzeum Miejskim ( Muzeum Narodowe w Gdańsku). Od 1 IX 1946 do 30 VI 1950 pełnił funkcję kierownika BG PG, od 1 VII 1950 do 28 V 1952 zastępcy kierownika. Dzięki znajomości języka niemieckiego prowadził prace biblioteczne nad ocalałym księgozbiorem Technische Hochschule Danzig oraz książkami przekazanymi PG z tzw. ziem odzyskanych. W okresie pracy na PG sporządził polski katalog rzeczowy księgozbioru.
Od 10 I 1907 był żonaty z bratanicą prof. Benedykta Dybowskiego, Anną Kamilą (8 I 1882 Delatycze, ziemia nowogródzka – 20 XI 1958), absolwentką Zakładu Naukowego Henryki Czarnockiej w Warszawie, w latach 1905–1909 słuchaczką Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Lwowskiego, w 1911–1920 właścicielką (nabytego za pieniądze męża) Gimnazjum Żeńskiego w Przemyślu (pierwszego w Przemyślu umożliwiającego uczennicom po maturze studia uniwersyteckie, w 1920 upaństwowionego, z nabyciem sprzętów od właścicielki), nauczycielką matematyki, fizyki i biologii między innymi w Liceum Pedagogicznym w Gdańsku-Wrzeszczu. Miał syna Alfreda Ludomira i córkę Zofię (22 V 1922 – 4 VII 1949), studentkę Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pochowany na cmentarzu komunalnym w Oliwie.