SAGITTARIUS GREGORIUS, pastor kościoła św. Bartłomieja
| < Poprzednie | Następne > |
GREGORIUS SAGITTARIUS (Schütz) (zm. po 1576), teolog, od 1567 pastor kościoła św. Bartłomieja. Jako pastor miał do pomocy diakona Christianusa Hoffmanna (zm. 1569), po jego śmierci Johanna (Johannesa) Kröslinga (Krosling, Kroslingius). Z tym ostatnim w latach 1569–1574 pozostawał w konflikcie w sprawie egzorcyzmu stosowanego przy obrzędzie chrztu. Diakona poparło Ministerium Duchowne, stronę pastora wzięła Rada Miejska Gdańska. 24 IX 1570 burmistrz Johann Brandes polecił duchownym stosowanie egzorcyzmu chrzcielnego we wszystkich kościołach pod groźbą utraty stanowiska. Przeciwnicy pod koniec 1571 wysłali list w tej sprawie do ówczesnego dziekana Wydziału Teologicznego (rychło rektora) uniwersytetu w Wittenberdze, dr Caspara Crucigera (Młodszego). W prywatnej odpowiedzi poparł on wprawdzie ich stanowisko, zalecił jednak cierpliwość.
Po kolejnych listach do Wittenbergi 28 VII 1572 przybył do Gdańska teolog, proboszcz katedry w Królewcu (Königsberg), Benedykt Morgenstern (1525–1599), z zamiarem wsparcia przeciwników egzorcyzmu. Burmistrz Johann Brandes nakazał mu jednak opuścić miasto następnego dnia. Temperatura sporu wzrosła po nadejściu wieści o śmierci króla Zygmunta II Augusta, stanowisko burmistrza spowodowało jednak między innymi, że w 1573 roku Johann Krösling musiał opuścić Gdańsk.
W rok później (1574) dopuścił się nieznanego bliżej naruszenia prawa, co wykorzystało Ministerium Duchowne do usunięcia go ze stanowiska pastora i wydania zakazu wykonywania egzorcyzmów we wszystkich kościołach podległych jego jurysdykcji. W 1575 Rada Miejska wydała decyzję, by nie wyświęcać kandydatów na duchownych na Pomorzu i w Królewcu, gdzie sporny egzorcyzm był nadal prawnie dozwolony i stosowany.
W 1576 został wygnany z Gdańska, w 1576 był pastorem w Liessau (Lisewo Malborskie).
Bibliografia:
Ephraim Prätorius, Dantziger-Lehrer Gedächtniβ, bestehend in einem richtigen Verzeichniβ der Evangelischen Prediger in der Stadt und auf dem Lande vom Anfange der Evangelischen Reformation bis iβo.Nebst einem Anhange der Professoren am Gymnasio und vermehrtem Verzeichniβ der seit Anno 1709 hieselbst von E.E.Ministerio U.A.C. tentierten Studiosorum Teologiae, Danzig-Leipzig 1760.
Grosses vollständiges Universal Lexicon aller Wissenschaften und Künste, Bd. 42, Leipzig-Halle 1744.
Schnaase Eduard, Geschichte der evangelischen Kirche Danzigs, Danzig 1863.
