REDUTY
| < Poprzednie | Następne > |
REDUTY, maskarady. Zwyczaj organizacji redut wprowadził w Polsce król August II, za jego następcy Augusta III stały się niemal codzienną rozrywką (z wyjątkiem okresów adwentu i wielkiego postu). Najpierw pojawiły się w Warszawie, w Gd. pierwsza wiadomość o nich pochodzi z 1711, kiedy Rada Miejska wydała edykt zakazujący maskarad, a także balów i tańców w maskach. Przyczyn niechęci władz Gd. szukać należy w niedobrej sławie, jaką wówczas cieszyły się reduty. Były one nie tylko rozrzutnością (w Warszawie sam bilet wstępu kosztował 9 zł), ale i miejscem tajemnych schadzek i nieobyczajności. Dopiero po przyłączeniu Gd. do Prus (1793) pojawiają się pierwsze udokumentowane wiadomości o nich. Najwcześniejsza pochodzi z 1795, był nią bal maskowy organizowany 17 lutego przez Gössische Ressource (q resursy). Podczas balu przeprowadzono zbiórkę pieniężną na pomoc dla ubogich gdańszczan. Cele charytatywne były wyróżnikiem gd. redut. Uczestnicy obowiązkowo nosili maski i poprzebierani byli w różne kostiumy, najczęściej w domino. W reducie mógł brać udział każdy mieszkaniec Gd., bez względu na status społ., pod warunkiem, że nie zdradził się ze swoim pochodzeniem. Były 3 główne formy zabawy: taniec, gra w karty i zgadywanie, kto kryje się pod maską. Zapytywany w odpowiedzi zmieniał głos i odpowiadał niewyraźnie. Niepisanym prawem było przyjmowanie w dobrej wierze wyjaśnień zamaskowanego uczestnika zabawy w sytuacji, gdy ktoś próbował zgadnąć, kogo skrywa maska. Urozmaiceniem gd. redut były występy sztukmistrzów i krótkie widowiska o charakterze jarmarcznym. Podczas reduty 9 II 1796 (zapewne też organizowanej przez Gössische Ressource), rozprowadzano wydrukowany specjalnie na tę imprezę wiersz Conrad und Gertrude w cenie 1 guldena. Atrakcją reduty Gössische Ressource 1797 był wędrowny wróżbiarz. Dochód z niej przeznaczono na ubogie dzieci. Inne informacje o redutach pochodzą z 1802, 1817, 1818, 1820, 1822, 1829 i 1832. Wszystkie miały charakter charytatywny. Odbywały się w różnych miejscach: 1820 Ressource zum freund- lichen Verein zorganizowała ją w Sali Domu Rosyjskiego (Russisches Haus) przy Holzgasse (ul. Kładki), 1822–29 odbywały się w strzelnicy (q Ogród Strzelecki i Dom Strzelecki), a nast. w q Teatrze Miejskim. Formuła wyczerpała się w 1. poł. XIX w.
