PEDAGOGICZNA BIBLIOTEKA WOJEWÓDZKA W GDAŃSKU (PBW), od 1976 im. Gdańskiej Macierzy Szkolnej, z siedzibą przy al. Hallera 14. Organem prowadzącym jest Samorząd Województwa Pomorskiego, który finansuje jej działalność poprzez Pomorskiego Kuratora Oświaty, sprawującego także nadzór merytoryczny nad instytucją. Do 1990 instytucja podlegała władzom wojew. (od 1951 Prezydium WRN, od 1973 wojewoda gd.). Powstała w czerwcu 1946 staraniem wizytatora bibliotek Gd. Kuratorium Okręgu Szkolnego Kazimierza Jasiulańca jako Okręgowa Biblioteka Pedagogiczna, z siedzibą w Sopocie przy ul. Skłodowskiej-Curie 10/12. Pierwszy księgozbiór (854 woluminów) pochodził ze zbiorów K. Jasiulańca oraz darów osób pryw. Otwarta na pocz. września 1946. Status Biblioteki Wojewódzkiej Pedagogicznej uzyskała 21 V 1951, zobligowana do zorganizowania pedag. bibliotek powiatowych (1951 powstały w: Kościerzynie, Kwidzynie, Lęborku, Starogardzie Gd., Tczewie i Elblągu) oraz opieki merytorycznej nad nimi. W tym celu utworzono Wydz. Bibliotek Terenowych (organizator i pierwszy kier.: Maria Szelągowska). Później pod opiekę trafiły biblioteki terenowe w: Gdyni, Kartuzach, Malborku, Pruszczu Gd., Sztumie, Wejherowie, Nowym Dworze Gd., Pucku, Sopocie. Po zmianach w podziale adm. kraju w 1975 pozostało ich 9, działały jako filie PBW w Gd.: Gdynia, Sopot, Tczew, Wejherowo, Puck, Starogard Gd., Kościerzyna, Kartuzy i Pruszcz Gd. Wydział Bibliotek Terenowych działał do 1990, kiedy to filie stały się integralną częścią bibl. centr., a bezpośredni nadzór nad nimi objęła dyr. PBW. W 1952 przeniesiona z Sopotu do Wrzeszcza, do lokalu przy ul. Waryńskiego. Z uwagi na powiększające się zbiory w 1956 PBW przeniesiono do budynku zarządzanego przez Kuratorium Oświaty przy ul. Wały Jagiellońskie 24 (naprzeciw q Nowego Ratusza), 1973 przeniesiona do większego powierzchniowo budynku zbudowanego w 1908 dla celów szkolnych, zajmowanego wcześniej przez SP nr 28 przy ul. Marksa 14 (ob. al. Hallera) we Wrzeszczu. Poszerzenie zadań WBP spowodowało zmiany w strukturze placówki. W 1952 z inicjatywy Lucylli Pisarskiej powstał Wydz. Informacyjno-Bibliograficzny, z zadaniem gromadzenia i opracowywania materiałów bibliograficznych dla kształcących się nauczycieli i studentów q WSP. 1958 powołano Wydz. Udostępniania (1964 podzielony na wypożyczalnię i czytelnię), 1963 zorganizowany przez Barbarę Mielczarek Wydz. Instrukcyjno-Metodyczny, z zadaniem pomocy nauczycielom i bibliotekarzom szkolnym w sprawach merytorycznych (zamknięty 1975, w związku z reorganizacją doradztwa metodycznego), 1967 wydziały: Gromadzenia (gł. zakup i ewidencja zbiorów) i Opracowania Księgozbioru (klasyfikowanie i katalogowanie księgozbioru). Po 1970 z inicjatywy B. Mielczarek powstał Wydz. Zbiorów Specjalnych, gromadzący zbiory audiowizualne i specjalne (m.in. fotografie, kroniki szkolne, świadectwa szkolne, dyplomy, legitymacje), z którego 1990 zostały wyodrębnione:Wydz. Zbiorów Audiowizualnych oraz Wydz. Muzealny ze zbiorami, które pozwoliły otworzyć w 2001 w siedzibie PBW Muzeum Oświaty Pomorskiej i Regionalną Izbę Edukacyjną. W 1993 decyzją Kuratorium Oświaty w Gd. PBW została włączona do nowej placówki oświat.: Centrum Edukacji Nauczycieli, a ówczesna dyr. PBW – dr Maria Etmańska – została wicedyrektorem CEN ds. PBW. W 1999 PBW wyłączono ze struktury CEN i przywrócono jej pełną samodzielność organizacyjną. Od 1999do PBW dołączono nowe filie z siedzibami w: Chojnicach, Kwidzynie, Nowym Dworze Gd., Sztumie i Malborku, w 2002 ze struktur wyłączono filię w Kartuzach. W 2003reaktywowano Wydz. Instrukcyjno-Metodyczny. Od 2005 PBW wydaje czasopismo „Exempli Gratia”, w 2006 otwarto Internetowe Centrum Informacji Multimedialnej, od listopada 2007 w ramach komputeryzacji rozpoczęto skanowanie kartkowych katalogów alfabetycznych filii i sukcesywne udostępnianie ich w Internecie, w grudniu 2008 uruchomiono katalog onlinezbiorów książkowych jednostki macierzystej w Gd. W 2009 PBW została partnerem proj. Pomorska Biblioteka Cyfrowa, strona internetowa (uruchomiona 5 i 2010) przyłączona została do Federacji Bibliotek Cyfrowych. Wedle stanu na 31 XII 2011 zbiory PBW składają się z 167 331 woluminów książek, 15 989 jednostek inwentarzowych czasopism, 19 076 jedn. inwentarza zbiorów specjalnych; łącznie 202 396 wszystkich jednostek inwentarzowych. PŚ z Struktura organizacyjna PBW z Filie PBW PŚ
|
|
| Dyrektorzy Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej
|
| 1945–1950
|
mgr Kazimierz Jasiulaniec
|
| 1948–1949
|
Jadwiga Jasiewicz (opieka z ramienia Kuratorium)
|
| 1950 – sierpień 1952
|
mgr Leokadia Jasiulaniec
|
| wrzesień 1952 – luty 1953
|
mgr Stanisław Błasiński
|
| 1953–1958
|
mgr Leokadia Jasiulaniec
|
| 1958–1961
|
mgr Edward Chabior
|
| 1961 – sierpień 1975
|
mgr Leokadia Jasiulaniec
|
| 1975–1999
|
dr Maria Etmańska
|
| 1999 – maj 2004
|
mgr Łucja Ćwiok
|
| maj 2004 –
|
mgr Małgorzata Kłos
|
