GUZOWIUS JOHANN GOTTFRIED, lektor języka polskiego
| < Poprzednie | Następne > |
JOHANN GOTTFRIED GUZOWIUS (Gusovius, Gusowiusz; 5 IV 1735 Pruska Iława k. Królewca – 3 IX 1785 Gdańsk). W 1749–51 pobierał nauki w gimnazjach w Brodnicy i w Toruniu, 1751–55 w q Gimnazjum Akademickim. W 1755–59 studiował teologię i filozofię w Rostoku, od 1760 (do śmierci) w Gd. Od 1766 nauczyciel w Gimnazjum Akademickim, od 1773 lektor jęz. pol., równolegle kaznodzieja w kośc. św. Anny (q kośc. św. Trójcy), w którym głosił kazania dla Polaków wyznania ewang.-augsbur. Pisał utwory okolicznościowe po łacinie, niemiecku i polsku, znany również jako tłumacz; przełożył 2 ody Adama Naruszewicza na jęz. niem., najważniejsze miejsce w translatorskich i edytorskich przedsięwzięciach zajęły: Nowy do Kancjonału gdańskiego pieśni duchownych przydatek (1774), Zbiór nowy pieśni świątecznych gdańskich na dwie części podzielony (1780), Zbiór nowy dogmatycznych i moralnych pieśni gdańskich w 3 tomikach (1781–83). Jako tłumacz, red. i wydawca pieśni rel. oparł się na niem. kancjonale Danziger Gesangbuch (1764, 1766, 1768, 1770, 1771, 1774; q kancjonały); przekładem pieśni i wydaniem pol. wersji niem. kancjonału zajął się z myślą o Polakach wyznania ewang.-augsbur. Jego współpracownikiem był Johann Behnke (Behncke, Behnka, 1739–91), duchowny ewang., autor pieśni rel., tłumacz i wydawca kancjonałów, w których zamieszczał m.in. pieśni przełożone przez Guzowiusza. Przekłady obu weszły w skład Pieśnioksięgu, czyli Kancjonału gdańskiego q Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza (1803).
