HUSARZEWSKI ALEKSY ONUFRY, komisarz królewski
< Poprzednie | Następne > |
ALEKSY ONUFRY HUSARZEWSKI (1717? – 25 XII 1782 Gdańsk), szlachcic pol., królewski komisarz w Gd. Od dzieciństwa przebywał na dworze Stanisława Poniatowskiego, ojca przyszłego króla pol., nast. był dworzaninem Adama Stanisława Grabowskiego, bp. chełmińskiego, nast. warmińskiego, i wraz z jego poselstwem przebywał m.in. w Rzymie, Neapolu i Wenecji. Około 1742 przebywał w Niderlandach, w 1744 kpt. wojsk koronnych. W 1749 był sekr. w komisji królewskiej rozpatrującej wewnętrzne spory Gd., 1750 został szambelanem. W 1764 król pol. Stanisław August Poniatowski mianował go królewskim komisarzem w Gd., którego gł. zadaniem było pilnowanie poboru opłat należnych głowie państwa. W 1766 otrzymał indygenat prus., co było wymagane do objęcia stanowisk na tym terenie. Po rozszerzeniu obowiązków został w 1770 królewskim komisarzem generalnym. Stanowisko to faktycznie było równorzędne rezydentom królewskim w Gd., nieobecnym w mieście od 1753. W okresie i rozbioru Polski występował przeciwko szykanom gosp. i polit. ze strony państwa pruskiego. Starał się dla sprawy gd. nawiązać kontakty z Anglią i Rosją. W zagranicznej prasie publikował materiały dotyczące sytuacji Gd. (gł. w „Gazette de Leyde”). Utrzymywał stały kontakt z dworem pol., informował go o wydarzeniach mających miejsce w Gd. i w Prusach Królewskich (zachowała się bogata korespondencja). Współpracował z gd. Radą Miejską; był zwolennikiem konfederacji barskiej. Głównym źródłem jego utrzymania były zajmowane stanowiska, a także obrót pieniędzmi oraz starostwami. Władał kilkoma jęz. obcymi, przejawiał zainteresowania literaturą, historią i sztuką; w Gd. wydał wiersze Adama Stanisława Naruszewicza. Od 1776 jego sekr. był q Friedrich Ernst Hennig-Henninski (1750–1810), po nagłej śmierci jego następca na urzędzie.