NOWICKI EDMUND, biskup gdański
< Poprzednie | Następne > |
EDMUND NOWICKI (13 IX 1900 Trzemeszno – 10 III 1971 Warszawa), biskup ordynariusz gdański. Studiował teologię w seminariach w Gnieźnie i Poznaniu, 15 III 1924 przyjął w Gnieźnie święcenia kapłańskie. W latach 1927–1929 studiował prawo w Rzymie, od roku 1929 doktor prawa kanonicznego, 1929–1930 aplikant w Trybunale św. Roty Rzymskiej, 1930–1939 notariusz, adwokat, oficjał sądu biskupiego, kanclerz kurii biskupiej w Poznaniu. 3 X 1939 aresztowany przez hitlerowców, przebywał w więzieniu w Poznaniu, od maja 1940 roku w obozie koncentracyjnym Dachau, następnie Gusen i ponownie Dachau. W lutym 1941 zwolniony.
15 VIII 1945 mianowany administratorem apostolskim w Gorzowie Wielkopolskim. Zorganizował kurię, sąd duchowny, diecezjalny Caritas. Założył wiele parafii, zlecił odbudowę zniszczonych kościołów. W 1947 roku powołał Wyższe Seminarium Duchowne w Gorzowie. W styczniu 1951 usunięty przez władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL) z Gorzowa, powrócił do Poznania, gdzie pracował w kurii biskupiej, sądzie i seminarium. 24 IV 1951 mianowany biskupem koadiutorem w Gdańsku, początkowo nie mógł pełnić tej funkcji z powodu sprzeciwu władz PRL (nominacja nie została podana do publicznej wiadomości). Sakrę biskupią przyjął (tajnie) 26 IX 1954 w Poznaniu. Diecezję gdańską przejął dopiero po przełomie październikowym 1956 roku. Ingres do katedry oliwskiej ( kościół Trójcy Świętej) 25 XII 1956. Po śmierci bp. Carla M. Spletta 7 III 1964 mianowany ordynariuszem diecezji gdańskiej. 27 X 1957 założył Biskupie Seminarium Duchowne w Gdańsku ( Gdańskie Seminarium Duchowne). Brał udział w Soborze Watykańskim II. Rozbudował struktury diecezjalne, rozszerzył sieć dekanalną.
Zmarł w szpitalu w Warszawie w wyniku komplikacji pooperacyjnych. Pochowany w krypcie biskupów gdańskich w katedrze oliwskiej. Patron ulicy w Oliwie. W 2007 poświęconą mu tablicę pamiątkową (płaskorzeźbiony portret, napis, herb) odsłonięto przy wejściu do Gdańskiego Seminarium Duchownego.
Wraz z sakrą biskupią przyjął herb wyobrażający tarczę dzieloną lewoskośnie zieloną rzeką (szarfą), w polu pierwszym czerwonym (powyżej rzeki) złoty stylizowany krzyż, w polu drugim błękitnym poniżej rzeki taki sam krzyż. Za tarczą ustawiony krzyż procesyjny. Herb wieńczył zielony kapelusz kościelny z dwunastoma chwostami na dwóch sznurach, po sześć (jeden nad dwoma, nad trzema) z każdej strony tarczy. Pod tarczą wstęga z dewizą biskupa: Finis Legis Christus.