HENRYK JANKOWSKI (18 XII 1936 Starogard Gd. – 12 VII 2010 Gdańsk), kapłan archidiecezji gd. Absolwent gim. dla pracujących (pracował w urzędzie skarbowym, w dziale egzekucji). W 1958–64 studiował teologię w Biskupim Seminarium Duchownym (q Gdańskie Seminarium Duchowne). Święcenia kapłańskie otrzymał 21 VI 1964 z rąk bp. q Edmunda Nowickiego. W 1964–67 wikariusz q kośc. NMP, 1967–70 wikariusz q kośc. św. Barbary. W 1970–2004 proboszcz q kośc. (bazyliki) św. Brygidy. W 1980 odprawiał msze św. dla strajkujących robotników na terenie q Stoczni Gd., pełnił nieformalnie funkcję kapelana q NSZZ „Solidarność”, uczestniczył w jej pierwszej pielgrzymce do Watykanu. W q stanie wojennym msze z jego udziałem o godz. 11 w kośc. św. Brygidy gromadziły tysiące osób. W 1981–89 organizował przy parafii punkt pomocy więzionym za przekonania. W latach 80. XX w. na plebanii św. Brygidy odbyło się wiele spotkań q Lecha Wałęsy z przedstawicielami i przywódcami polit. państw zach. (Zbigniew Brzeziński, Margaret Thatcher), a także koronowanymi głowami, co miało istotne znaczenie dla działającej w podziemiu Solidarności. W 1983 współorganizator i Pielgrzymki Świata Pracy na Jasną Górę (Częstochowa). W maju i sierpniu 1988 kośc. i plebania św. Brygidy odegrały istotną rolę w czasie strajków, pełniąc funkcję sztabu opozycji, odbywały się tu konferencje prasowe i ważne msze św. na zakończenie strajków. W 1989 i 1990 organizator mszy św. pojednania z milicją i wojskiem. Od 1990 prałat. Inicjator budowy bursztynowego ołtarza w kośc. św. Brygidy. W 1992 budowniczy Centrum Ekumenicznego, prowadzonego przez q brygidki w q Dworze II w Oliwie. W latach 90. XX w. z jego inicjatywy powstawały kontrowersyjne dekoracje Grobu Pańskiego w kośc. św. Brygidy, przez część środowisk uznawane za antysemickie. W 1997 q abp Tadeusz Gocłowski na rok zakazał mu głoszenia kazań, 2004 odwołał go z funkcji proboszcza. W 2000 nadano mu q honorowe obywatelstwo miasta Gd. Pochowany w kośc. św. Brygidy. Od lutego 2011 jego imię nosi skwer przy tym kośc. (między ul. Mniszki a Stolarską). Zob. też q Gdańska Fundacja Oświatowa.
AH
