SĄD WETOWY
| < Poprzednie | Następne > |
SĄD WETOWY, organ q Rady Miejskiej, nadzorujący sprawy policyjno-handlowe, pilnował przestrzegania postanowień q wilkierza i in. przepisów uchwalonych przez ordynki i Radę Miejską, dotyczących porządku w mieście, ze szczególnym uwzględnieniem pośrednictwa handl. Za wykroczenia nakładał kary. Podlegał q Komisji Ordynków, instancją odwoławczą była Rada Miejska. Najczęściej rozpatrywane wykroczenia dotyczyły: organizacji i handlu, miar, wag, cen, rzemiosła, budownictwa, stanu sanitarnego, nadmiernie wystawnych uroczystości rodzinnych, zakłócenia spokoju ulicznego, rozbojów, niedozwolonego użycia broni, kradzieży, gwałtów, nierządu, ustalania ojcostwa nieślubnych dzieci, wystawienia pozwoleń budowlanych, pobierania opłat za nabywanie prawa miejskiego oraz podatku kawalerskiego. Prowadził q księgi obywatelskie, gromadził q listy rodowe oraz dokumenty związane z nabyciem lub zwolnieniem z prawa miejskiego (uwolnienia z poddaństwa, zaświadczenia prawego pochodzenia lub wychowania w sierocińcu miejskim). Istniał od 1. poł. XV w., ostateczne formy działalności wykształcił w XVI i XVII w. Składał się z 2 rajców, 2 ławników i 4 przedstawicieli q Trzeciego Ordynku, wybieranych na 2 lata. Stałymi urzędnikami byli 2 prokuratorzy (zw. instygatorami), pisarz i 4 woźnych. Obejmował terytorium miasta Gd. i jego wiejskie posiadłości. Przestał istnieć z przejęciem Gd. przez Prusy (1792–94), przywrócony czasowo w okresie q I WMG.
