PROMENADY PUBLICZNE
| < Poprzednie | Następne > |
PROMENADY PUBLICZNE, aleje lub proste ogrody tworzone w XVIII i 1. poł. XIX w. z myślą o spacerowiczach. Pierwszą w Gd. był ogród przy q Bramie Oliwskiej, q Błędnik (Irrgarten, 1708). Nie można wykluczyć, że i wcześniej, tak jak w innych miastach, istniała przed którąś z bram łąka z drzewami, strumieniem lub źródłem przeznaczona do zabaw i turniejów rycerskich, sięgająca tradycją śrdw. Prato. Wydaje się, że to właśnie ona mogła być tajemniczym miejskim ogrodem, „nie mającym sobie chyba równego”, o którym wspomniał przebywający w Gd. w 1616 Węgier Marton Czombor. Najważniejszą promenadą spacerową była Wielka Aleja (1768–70, q al. Zwyciestwa). Jej przykład posłużył za wzór dla później powstających. Już w XVIII w. drzewa alejowe pojawiły się na Promenadzie (ul. 3 Maja) i Englischer Damm (ul. Grobla Angielska), 1804 podobną aleję utworzono na Neugarten (ul. Nowe Ogrody). W 1823 posadzono 108 lip pośrodku Langgarten (ul. Długie Ogrody), ok. 1840 dwa rzędy lip połączyły także q Bramę Oruńską z restauracją q Schahnasjahna na q Zaroślaku; po 1900 utworzono aleję biegnącą środkiem Dominikswall (ul. Okopowa), zlikwidowaną 1958 w czasie przebudowy ulicy.
