PELC ROMUALD, ekonomista, przewodnik

ROMUALD FRANCISZEK PELC (3 XII 1917 Łańcut – 14 V 2007 Gdańsk), przewodnik Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (PTTK). Syn Karola (zm. 1956 Łańcut) i Marii (zm. 1955 Łańcut), brat Augustyny (zm. w dzieciństwie), Wiktora (zm. w dzieciństwie), Stefana (1908 – 1991), Emilii, Eugeniusza (zginął w 1939 w obronie Modlina), Jana, Michała i Ludwika.

Szkołę powszechną (podstawową) ukończył w Łańcucie. W 1937 absolwent Gimnazjum i Liceum im. ks. Stanisława Konarskiego w Rzeszowie. W latach 1937–1938 odbył służbę wojskową w Dywizyjnym Kursie Podchorążych Rezerwy przy 5. Pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu, następnie skierowany na praktykę w 2. Pułku Strzelców Podhalańskich (2. PSP) w Sanoku. Zwolniony w stopniu kaprala podchorążego rezerwy. W wojnie 1939 służył w 2. PSP. Od końca 1939 adiutant w Związku Odwetu, następnie adiutant dowódcy placówki nr 7 Związku Walki Zbrojnej–Armii Krajowej (ZWZ–AK), oficer łączności konspiracyjnej komendanta Obwodu z kierownictwem konspiracyjnej wytwórni granatów i zapalników w Rakszawie (kryp. „Montownia”). Używał pseudonimów „Roland” i „Sławian”. W latach 1942–1943 uczył na tajnych kompletach w zakresie szkoły średniej w konspiracyjnej szkole podchorążych. Awansowany do stopnia podporucznika rezerwy piechoty. W czasie akcji „Burza” był łącznikiem inspektora AK w Jarosławiu i zastępcy komendanta Podokręgu AK Rzeszów z Inspektoratem AK Jasło.

25 X 1944 aresztowany przez radziecki kontrwywiad wojskowy w mieszkaniu konspiracyjnym w Rzeszowie. Był przetrzymywany na zamku w Rzeszowie i w jenieckim frontowym obozie przesyłowym nr 49 w Przemyślu-Bakończycach. 13 XI 1944 wywieziony do ZSRR, od 8 XII przebywał w Zespole Łagrów (obozów) NKWD nr 270 Borowicze-Jogła (Jegolsk) (obwód nowogrodzki, Rosja), skąd przeniesiony został do Waldlagru (obozu Leśnego). 22 II 1946 został zwolniony, 5 marca powrócił do Polski (Biała Podlaska) i początkowo zamieszkał w Łańcucie.

Od 1948 w Gdyni, pracował w Urzędzie Morskim. Od 1951 mieszkał w Gdańsku. Do 1977 pracował jako ekonomista w Zarządzie Portu Gdańsk. W 1956 absolwent kursu przewodnickiego PTTK. W latach 1957–1998 był aktywnym przewodnikiem turystycznym, posiadał uprawnienia przewodnika miejskiego II stopnia. Oprowadzał w języku polskim i angielskim. Członek Koła Przewodników Miejskich i Terenowych PTTK im. Franciszka Mamuszki przy Gdańskim Oddziale PTTK.

Od 1976 był członkiem Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (ZBoWiD), od 1991 Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej (ŚZŻAK) Koło Gdańsk Wrzeszcz, 15 VIII 1995 awansowany do stopnia porucznika rezerwy. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami (1944), Medalem Wojska (czterokrotnie), Krzyżem AK (1972), Srebrną Odznaką PTTK.

Od 1948 żonaty był z Jadwigą z domu Soldaty (23 VII 1921 Łańcut – 15 XII 2014 Gdańsk). Ojciec Adama Ryszarda (ur. 11 IX 1949) absolwenta Instytut Hydrotechniki Politechniki Gdańskiej, pilota i przewodnika turystycznego, założyciela wraz z żoną Barbarą, przewodniczką PTTK, w 1993 Biura Turystyki „Wojażer” w Gdańsku (którego prezeską Zarządu w 2018 została ich córka, Marta Joanna Pelc-Maniecka (ur. 19 I 1975)), oraz Krzysztofa Jana ((23 VI 1951 – 17 II 2018 Gdańsk) pracownika Zarządu Portu Gdańsk i Ewy (ur. 1952), absolwentki Wydział Transportu Lądowego Uniwersytetu Gdańskiego. Pochowany wraz z żoną w Kwaterze Armii Krajowej na Cmentarzu Komunalnym nr 5 w Gdańsku, Łostowickim. SR

Bibliografia:
Chmielowiec Piotr, Kryptonim „Borsuki”. Konspiracja wojskowa Polskiego Państwa Podziemnego na terenie powiatu łańcuckiego (1939–1945), Rzeszów–Warszawa 2020.