GENZMER EWALD, profesor Technische Hochschule Danzig
EWALD GENZMER (2 VII 1856 Boggusch (obecnie Bogusze, powiat Kwidzyn) – 1 IV 1932 Drezno), budowniczy, urbanista, profesor Technische Hochschule Danzig (THD). Syn właściciela ziemskiego Juliusa (1821–1900) i Augusty z domu Reschke (1829–1866). Brat Berthold (1858–1927) był malarzem.
Po maturze 1876 w Dortmundzie student berlińskiej Akademii Budowlanej, członek korporacji akademickiej Motiv. W 1881 zdał I egzamin państwowy na rządowego inżyniera budownictwa (Regierungsbauführer; referendarz), w 1885 z wyróżnieniem II egzamin państwowy na architekta rządowego (Regierungsbaumeister; asesor). Od 1885 pracował nad rozbudową Kolonii pod przewodnictwem urbanisty Hermanna Josefa Stübbena (1845–1936), który w latach 90. XIX wieku nadzorował kilka projektów w Gdańsku (zob. pl. Hanzy), Towarzystwa Budowy Ogrodów). W latach 1892–1904 miejski radca budowalny (Stadtbaurat) w Halle (Saale). Według jego planów (i Heinricha Walbe), zbudowano m.in. w latach 1897–1899 jeden z symboli tego miasta, Północną Wieżę Ciśnień.
Od 1904 do 1911 profesor zwyczajny w utworzonej przez siebie Katedrze Urbanistyki i Inżynierii Miejskiej na Wydziale Architektury w THD, mając w latach 1909/1910 za asystenta swego późniejszego (1927/1928) następcę Karla Augusta Hoepfnera. W latach 1904–1908 mieszkał w Sopocie przy Schloßstraße 4 (ul. Wosia Budzysza), w 1908–1911 w Oliwie przy Heimstätte (ul. Zacisze). Brał udział w życiu muzycznym Gdańska. M.in. 3 II 1910 w auli Oberrealschule zu St. Petri und Pauli ( szkoła św. Piotra i Pawła) przy Hansaplatz 6 (ul. Wały Piastowskie), na danym przez Carla Fuchsa wieczorze kompozycji Roberta Schumanna, odbywającym się z okazji 100. rocznicy urodzin kompozytora, śpiewał partię basu w cyklu pieśni Spanisches Liederspiel op. 74 (partię fortepianu wykonał jego syn Walther).
W latach 1911–1925 wykładał inżynierię miejską i elementy inżynierii na Politechnice Drezdeńskiej (TH Dresden), prowadził też tamże seminarium dotyczące planowania urbanistycznego dla urzędników. Opracowywał także plany rozbudowy obszarów miejskich oraz lokalne plany odwadniania miast w kraju i za granicą. I wojna światowa uniemożliwiła wykonanie opracowanego już projektu dla Sankt Petersburga. Jako jeden z pierwszych w sposób szczególny integrował drenaż z usługami planowania urbanistycznego wyższego szczebla (np. projekt sieci metra dla Drezna).
Członek loży masońskiej „Zu den drei Degen” („Pod Trzema Szpadami”) w Halle. Wyróżniony tytułami Tajnego Radcy Budowlanego Królestwa Prus i Tajnego Radcy Dworu Królestwa Saksonii. Doktor honoris causa THD (1920). Odznaczony Orderem Czerwonego Orła IV klasy (1901) i odznaczeniem „Za zasługi dla Królestwa Saksonii” II klasy.
Dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy od 1886 z Marie z domu Paxmann (1860–1897), z którą miał dwóch synów i dwie córki. Córka Elsa Sylvia (Silvia) Genzmer (ur. 1886), zamężną Jäger, uczyła się gry na skrzypcach (zapewne u Hugona Wernickego), m.in. 3 II 1911 w Friedrich-Wilhelm-Schützenhaus ( Ogród Strzelecki i Dom Strzelecki) na dyrygowanym przez Fritza Bindera koncercie symfonicznym zagrała pierwszą część Koncertu skrzypcowego d-moll op. 44 Maxa Brucha oraz dwa utwory na skrzypce i fortepian: Albumblatt (Kartka z albumu) Richarda Wagnera w opracowaniu Josepha Joachima i Arię z Suity op. 103a Maxa Regera, partię fortepianu wykonał syn Walther Genzmer. Druga z córek, Hertha, była aktorką. Syn Walther Heinrich Julius Richard (22 X 1890 Kolonia – 13 VI 1983 Bad Godesberg (Nadrenia Północna-Westfalia)), absolwent gdańskiego Gimnazjum Miejskiego (1908), uczył się gry na fortepianie i na organach (zapewne u Carla Fuchsa), był studentem architektury i historii sztuki na THD, w Monachium i Dreźnie, urzędnikiem budowlanym i konserwatorem zabytków, w latach 1933–1955 państwowym kuratorem zabytków sztuki Hohenzollernów.
Z drugiego małżeństwa, od 1900 z Elisabeth Maquet (1868–1944) doczekał się córki. Zgodnie ze swoją wolą został pochowany na Cmentarzu Miejskim (Stadtgottesacker) w Halle.
